Πολλοί πολιτικοί αναλυτές μετά από χρόνια διαπίστωσαν πως το πραγματικό κίνητρο του Β΄ παγΜΟμίου πολέμου ήταν το ότι κάποιες χώρες της Νέας Τάξης θα είχαν οικονομικά οφέλη, όπως η Αμερική που μετά από το κραχ του 1929.
Λέγετε πως τα παιδιά που θα γεννηθούν αυτήν την συγκεκριμένη περίοδο θα ανοίξουν νέους ορίζοντες για μια ¨νέα εποχή¨ ( αν και όχι απαραίτητα πάντα καλή ).
(Γκυ στο φυσικό του χώρο, σ’ ένα έλατο του Ολύμπου)
Τουσυνονόματου Παναγιώτη Ζέρβα
Ο στολισμός των σπιτιών με πράσινες γιρλάντες από διάφορα φυτά τις ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, είναι ένα πανάρχαιο έθιμο διαδεδομένο σε όλους σχεδόν τους λαούς , χιλιάδες χρόνια πριν τη γέννηση του Χριστού. Τότε βέβαια δεν γιόρταζαν τα Χριστούγεννα, αλλά το χειμερινό ηλιοστάσιο (21-22 Δεκεμβρίου) και τη γιορτή του «τέλους των μεγάλων νυχτών».
Οι πράσινες γιρλάντες συμβόλιζαν την ελπίδα και την προσμονή της Άνοιξης, όπου όλος ο τόπος θα πρασίνιζε ξανά και τα πλάσματα της φύσης θα ξυπνούσαν και πάλι από τον παγωμένο χειμερινό τους ύπνο. Πολύ αργότερα το έθιμο προσαρμόστηκε στα Χριστιανικά δεδομένα και έτσι έφτασε μέχρι τις μέρες μας.
Απ’ όλα τα φυτά των Χριστουγέννων, και δεν είναι λίγα …έλατο, ού, κισσός γκι, δενδρολίβανο, μυρτιά, χρυσόξυλο, κουμαριά, κυπαρίσσι κ.λπ., αυτό που κατέχει περίοπτη θέση μαζί με το έλατο, είναι το γκι.
Πρώτα όμως θα πρέπει να αποκαταστήσουμε μία παρεξήγηση! Δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι το γκι είναι αυτά τα κλαδιά με τα καταπράσινα κατσαρά γεμάτα μυτερές ακίδες φύλλα και τους κόκκινους μικρούς καρπούς , που πωλούνται στα ανθοπωλεία και τις λαϊκές αγορές αυτές τις γιορτινές ημέρες. Αυτό το πανέμορφο φυτό , (Ilex aguifolium) η Λατινική του ονομασία, είναι το «Ού» όπως το ονομάζουν οι ξένοι, ή «αρκουδοπούρναρο» όπως λέγεται στην πατρίδα μας και δεν έχει καμία σχέση με το «Γκι» (Viscum album) ή Ιξό, Βίσκο, Μελιό, ή Μελιά όπως ονομάζεται στην Ελλάδα. Λέτε η παρεξήγηση να προήλθε επειδή τα φύλλα του αρκουδοπούρναρου α(γκι)λώνουν ; Ποιος ξέρει τι σκαρφίστηκε πάλι ο «ονοματοπλάστης» λαός μας!!
Ας δούμε όμως ποιο είναι τι γκι ή ιξός.
Είναι αυτό το φυτό με τα σαρκώδη-δερματώδη φυλλαράκια και τους φαιούς μικρούς στρογγυλούς καρπούς που φυτρώνει πάνω στα έλατα, τα πεύκα , τις βαλανιδιές και σε άλλα δένδρα του δάσους. Είναι το φυτό που οι παλαιοί έπαιρναν από τους καρπούς του την κολλώδη ουσία και αναμειγνύοντας την με μέλι, έφτιαχναν τις (ιξό)βεργες ή «ξόβεργες» για να παγιδεύουν μικρά πουλιά. Είναι το μαγικό βοτάνι των Γαλατών Δρυίδων (βλέπε Αστερίξ) που το έκοβαν με χρυσό δρεπάνι και παρασκεύαζαν το μαγικό τους φίλτρο ή ανατάραζαν τα νερά της ιερής δεξαμενής.
Είναι το αγαπημένο βότανο των μαγισσών του μεσαίωνα για τα ξόρκια τους. Είναι το μαγικό κλωνάρι των ερωτευμένων, που θεωρούν ότι αν φιληθούν κάτω από τα κλαδιά του, θα είναι για πάντα μαζί και αγαπημένοι. Αλλού , το κρεμάνε στις πόρτες των σπιτιών τους για να φέρει καλοτυχία και να διώχνει τη γρουσουζιά.
Αναφέρεται σε αρχαία κείμενα Ιατρών της αρχαιότητας όπως ό Γαληνός, ο Διοσκουρίδης, ο Θεόφραστος ,ό Παράκελσος και ο Πλίνιος, ως θαυματουργό φάρμακο κατά της επιληψίας, σαν υποτασικό, αγγειοδιασταλτικό, για θεραπεία αποστημάτων, και ένα σωρό άλλες ασθένειες και παθήσεις.
Το φυτό είναι τοξικό και μεταξύ άλλων περιέχει ουσίες όπως βισκόλες Α και Β, βισκοτοξίνη, γλυκοσίδια της σαπωνίνης, δεψίνες κλπ.
Γιατί όμως τόση μαγεία και μυστικισμός γύρω από αυτό το φυτό ;
Ίσως είναι ο μυστηριώδης τρόπος που το φυτό ζεί, αναπτύσσεται και πολλαπλασιάζεται, παραξενεύοντας τους ανθρώπους. Βλέπετε, το γκί δεν μοιάζει με τα υπόλοιπα φυτά που γνωρίζουμε, γιατί πρώτα απ’ όλα είναι ένα«ημιπαράσιτο». Οι ρίζες του δεν βρίσκονται στο έδαφος, όπως των υπολοίπων φυτών, αλλά βαθιά μέσα στον ξυλώδη ιστό των κλαδιών του δένδρου, πάνω στο οποίο παρασιτεί, απομυζώντας μέρος των απαραίτητων συστατικών που χρειάζεται, από τα αγγεία του «ξενιστή» του, χωρίς να του προκαλεί ιδιαίτερο πρόβλημα. Το γκί δεν είναι ούτε φυλλοβόλο, ούτε αειθαλές φυτό, αλλά συμπεριφέρεται ανάλογα με το είδος του δένδρου πάνω στο οποίο παρασιτεί, ρίχνοντας τα φύλλα του όταν φύεται πάνω σε φυλλοβόλους ξενιστές ή διατηρώντας τα στους αειθαλείς.
Το πιο παράξενο όμως είναι ο τρόπος που τα φυτό πολλαπλασιάζεται!
Οι σπόροι του, περιβάλλονται από μία κολλώδη ουσία και για να φυτρώσουν πρέπει πρώτα να περάσουν από το πεπτικό σύστημα κάποιων από τα ελάχιστα πουλιά που τους τρώνε, όπως η «γερακότσιχλα» (Turdus viscivorus) . Ο σπόρος δεν καταστρέφεται μέσα στο στομάχι του πουλιού, αντίθετα, ένζυμα που βρίσκονται στο πεπτικό του σύστημα τον ενεργοποιούν, έτσι ώστε όταν το πτηνό αφήσει τα περιττώματα του πάνω σε άλλο δένδρο, αυτά κολλούν στο κλαδί λόγω της κόλλας, και ο γόνιμος σπόρος φυτρώνει.
Στο πρώτο στάδιο της ζωής του το νεόφυτο παρουσιάζει ένα εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο στον κόσμο της χλωρίδας, που λέγεται «αρνητικός φωτοτροπισμός», κατά τον οποίο το φυτό δεν κατευθύνεται προς την κατεύθυνση του φωτός-ήλιου, αλλά αντίθετα. Αυτό έχει σαν συνέπεια το νεαρό βλαστάρι να κυρτωθεί και να ακουμπήσει πάνω στο κλαδί απ’ όπου φύτρωσε, να το διατρήσει και να ριζώσει μέσα του. Τα υπόλοιπα κλαδιά που θα φυτρώσουν από αυτόν τον πρώτο βλαστό, θα έχουν θετικό φωτοτροπισμό και θα κατευθυνθούν προς τον ήλιο για να φωτοσυνθέσουν και να συνεχιστεί η ανάπτυξη του φυτού.
Τώρα θα μου πείτε … τι σόι παραξενιά είναι αυτή που σκαρφίστηκε πάλι η φύση και ταλαιπωρεί το καημένο το φυτό ;
Όμως η φύση δεν είναι μια γεροπαράξενη, εκκεντρική αριστοκράτισσα που σοφίζεται φάρσες για να διασκεδάζει με τα παθήματα των υποτελών της.
Αν το σκεφτούμε καλύτερα , θα δούμε ότι έπρεπε να επινοήσει μία φραγή, μία δικλίδα ασφαλείας που θα περιόριζε, θα δυσκόλευε και θα έλεγχε την εξάπλωση του παρασίτου. Διαφορετικά η μεγάλη και ανεξέλεγκτη εξάπλωσή του θα μπορούσε να καταστρέψει ολόκληρα δασικά οικοσυστήματα!
Τελικά, ναι …η μαγεία υπάρχει!
Το Γκι είναι ένα ακόμη μαγικό βοτάνι στην απόκρυφη, μυστική συνταγή της μεγαλύτερης μάγισσας όλων των εποχών … της ΦΥΣΗΣ !
Σεισμική δόνηση σημειώθηκε το απόγευμα της Τετάρτης στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής.
Σύμφωνα με την αυτόματη πρόγνωση από το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο ο σεισμός σημειώθηκε στις 20:49 την Τετάρτη και είχε ένταση 2,9 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ.
Το επίκεντρο του σεισμού εντοπίστηκε 24χλμ νοτιοδυτικά της πόλης της Αθήνας. Το εστιακό βάθος του σεισμού υπολογίζεται στα 5χλμ.
Στην πορεία που ακολουθούμε στη ζωή μας, είναι δύσκολο να αποφύγουμε ερωτήσεις που αφορούν τη θέση μας στον κόσμο. Αυτά που χοντρικά ονομάζουμε «υπαρξιακά ζητήματα», μας απασχολούν κυρίως με το που βρούμε την ευκαιρία να σκεφτούμε. Διακοπές και γιορτές, διάφορες ερωτήσεις που αφορούν τη θέση μας στη ζωή, έρχονται και μας πιάνουν το χέρι! O μεγάλος Άγγλος ποιητής, δίνει μια καλή ιδέα από την οποία μπορούμε να πιαστούμε. Κυνήγι για κατάκτηση: Ο λάθος δρόμος.
Είτε το θέλουμε να το παραδεχτούμε, είτε όχι, ο κόσμος στον οποίον ζούμε γίνεται όλο και περισσότερο υλικός. Όλο και περισσότερο, γίνεται κτητικός. Για κάποιον λόγο ο οποίος δε στηρίζεται στη λογική, (όσο παράδοξο και αν φαίνεται) ταυτίζουμε την ψυχολογική αίσθηση γαλήνης και χαράς, με την κατοχή αντικειμένων. Αυτή η παράξενη λογική, μας λέει πως η αίσθηση ελέγχου αντικειμένων και η απόλαυση των ιδιοτήτων τους, μας φέρνει μια πληρότητα που οδηγεί στην ευτυχία.
Έτσι λοιπόν, διαμορφώνουμε τη ζωή μας με βάση αυτόν τον στόχο. Για να έχουμε επάρκεια (η οποία, σημειωτέον, δεν είναι ποτέ αρκετή) αγαθών και υλικών πραγμάτων, εργαζόμαστε. Το να εργαζόμαστε, δεν είναι κακό. Απεναντίας, η ομαλή εργασία είναι αδερφή της δημιουργικότητας. Εδώ μιλάμε όμως όχι για το «εργαζόμαστε για να ζούμε» αλλά για το «ζούμε για να εργαζόμαστε». Ζούμε για να εργαζόμαστε και τελικά, για να απολαμβάνουμε. Και η πληρότητα; Η ευτυχία; Δεν έρχονται ποτέ. Τα πολλά, (αγαθά) επιθυμούν να πολλαπλασιαστούν και ποτέ δεν είναι αρκετά. Μάταιος δρόμος προς την ευτυχία! Η ζωή των …έξυπνων ανθρώπων. Οι αρετές δεν είναι μόνο θέμα ηθικής. Το να γίνουμε φορείς αρετών, έχει να κάνει και με την ευφυΐα μας. Εδώ, δε μιλάμε για την τυπική, «σχολική-μαθητική» ευφυΐα. Μιλάμε για την ευφυΐα που καθορίζει τον τρόπο ζωής μας! Μπορούμε να αντιληφθούμε λοιπόν ποιός είναι ο «έξυπνος» τρόπος ζωής; Οι έξυπνοι άνθρωποι ξέρουν καλά ότι όσα αγαθά και να πάρουν, μόνο λίγες μέρες (το πολύ) θα χαρούν. Μετά, παλιώνουν…Οι έξυπνοι άνθρωποι ξέρουν, πως η συνεχής κτητικότητα και η θέληση για έλεγχο πραγμάτων, γεμίζει την ψυχή μας με άγχος. Η ηρεμία και η γαλήνη έρχεται όσο περισσότερο ελαφραίνουμε. Η συνεχής κτήση αγαθών μάς φορτώνει ευθύνες διατήρησης. Το άγχος, μόνο στην ευτυχία δεν οδηγεί.
Οι άνθρωποι που πλησιάζουν αυτό που λέμε «νόημα της ζωής», ξέρουν οτι η ουσία που έχουμε στο νου μας και στην ψυχή μας είναι υπεραρκετή για να νιώθουν ικανοποιημένοι. Ξέρουν πως τα αντικείμενα δεν μπορούν να μιλήσουν, να νιώσουν, να ακούσουν, να δουν. Επίσης, γνωρίζουν καλά πως η ανθρώπινη συντροφιά και η επικοινωνία με τους συνανθρώπους μας, είναι ό,τι αξίζει στη ζωή. Και από αγαθά άλλα; Μόνο αυτά; Όχι βέβαια.
Μια βόλτα στη φύση, μια ώρα κοντά στη θάλασσα ή σε σημείο που έχει θέα, με παρέα ή χωρίς, μας δίνει τη δυνατότητα να καταλάβουμε πως η ομορφιά και η ικανοποίηση. Η μάθηση; Το να γνωρίζουμε πράγματα; Πόσο γεμάτοι νιώθουμε όταν μαθαίνουμε καινούρια πράγματα! Ειδικά όταν αυτά που μαθαίνουμε τα διδασκόμαστε ή τα διδάσκουμε, τότε νιώθουμε αυτό που λέει ο Άγγλος καλλιτέχνης. Αγγίζουμε το «είναι» μας και βάζουμε την ψυχή μας, σε τροχιά εξέλιξης. Ας κάνουμε λοιπόν κατακτήσεις γύρω από τις ανθρώπινες σχέσεις! Φωτό από: Pexels ΠΗΓΗ
Πέρασαν 23 χρόνια από τότε, που όντας εμπνευστής και κύριος διοργανωτής ενός από τα μεγαλύτερα Ιατρικά Συνέδρια στη νότια Ελλάδα, είχα την αγαθή έμπνευση να ορίσω κεντρικό ομιλητή του Συνεδρίου τον μεγάλο φιλόσοφο της εποχής μας Δημήτρη Λιαντίνη, που τότε ήταν σχετικά άγνωστος στο ευρύ κοινό. Η μνημειώδης αυτή διάλεξη, που ευτυχώς έμεινε σαν ηχητικό ντοκουμέντο και άφησε εποχή, εξακολουθεί να κάνει αίσθηση μέχρι σήμερα και να αποτελεί έναν φωτεινό φάρο σοφίας για τις επόμενες γενεές...
Η ομιλία αυτή του Λιαντίνη, που έγινε συγκεκριμένα στο 4ο Πανπελοποννησιακό Ιατρικό Συνέδριο στις 4/6/1994 στην Τρίπολη, είχε σαν θέμα: «Η ηθική εντροπία - Το ιδεώδες του ευδαιμονισμού της εποχής μας και το παιδί». Όλοι εμείς, που είχαμε την αγαθή τύχη να ζήσουμε από κοντά αυτήν την ανεπανάληπτη και μοναδική εμπειρία της μαγείας του λόγου του Λιαντίνη, ο οποίος ήταν πάντα μεστός σπουδαίων νοημάτων, θυμόμαστε και θα θυμόμαστε για πολλά χρόνια ακόμη τον μεγάλο σοφό που ζει μέσα μας και θα ζει για πάντα, ως αγαθή μνήμη. Τα σπουδαία νοήματα της ομιλίας αυτής συνοψίζονται στα παρακάτω: Όσο περισσότερο απολαμβάνει ο άνθρωπος την υλική και την εξωτερική πλευρά της ζωής τόσο μονοσήμαντα φτάνει στο τέλος να μην ικανοποιείται με τίποτα. Ανάλογα και τα παιδιά μας τα μεγαλώνουμε όλο χαρές και όλο ευκολίες και έτσι και αυτά γίνονται άνθρωποι ηθικά μονοσήμαντοι, δηλαδή, άνθρωποι αυτιστικοί.
Ο νόμος της φυσικής εντροπίας (δεύτερος νόμος της Θερμοδυναμικής) ορίζει ότι όλα τα συστήματα κινούνται από την τάξη προς την αταξία και για να διατηρηθούν στην τάξη χρειάζεται η καταβολή ενέργειας. Το αυτό ισχύει και για εμάς τους ανθρώπους: Για να διατηρήσουμε τους εαυτούς μας και τα παιδιά μας στην υπαρξιακή και ηθική ευταξία χρειάζεται μεγάλος κόπος και συνεχής προσπάθεια εκ μέρους μας, ιδιαίτερα στην εποχή μας που έχει αναδειχθεί σε κυρίαρχο ιδεώδες ο ευδαιμονισμός...
Σχετικός, αλλά και προφητικός, ο λόγος του από μία άλλη ομιλία του: «Αυτό είναι πολύ οδυνηρό που θα σας πω. Θα έρθει μια εποχή που κάποιες γενεές θα πληρώσουν ακριβά αυτά τα οφέλη που έχουμε και αντλούμε εμείς σήμερα με βάση όλη αυτήν την κοσμοθεωρία όπως διαμορφώθηκε μέσα από τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Μιλώ, δηλαδή, για ένα αδιέξοδο, γιατί όταν λέει "πέθανε ο Θεός" ο Νίτσε, εννοεί ότι ο πολιτισμός πολλαπλώς οδηγείται σε αδιέξοδο. Τι θα πει αυτό; Σταματάμε εκεί; Τι θα γίνει μετά; Έρχεται μιά καταστροφή! Κοσμογονική, αγαπητοί μου φίλοι! Και αλίμονο σ’ εκείνες τις 2,5 γενιές, που θα ζήσουν αυτή τη στιγμή! Είναι η ανεργία η φοβερή… Ξέρετε τι μας περιμένει; Τι περιμένει τα παιδιά μας; Με την έννοια αυτή, εάν ζούμε εμείς σήμερα και έχουμε αγαθά και απολαβές και χίλια δύο άλλα πράγματα, λέμε ότι ζούμε εις βάρος των μελλοντικών γενεών. Χρεώνουμε, δηλαδή, τις μελλοντικές γενεές.»
Σε εμάς τους σημερινούς, ξεστρατισμένους και σε αναζήτηση νοήματος ζωής ανθρώπους, ας είναι έμπνευση κάποια άλλα λόγια του Λιαντίνη από μία άλλη ομιλία του, που τον δικαιώνουν απόλυτα και θα τον δικαιώνουν πάντα, όσα χρόνια κι’ αν περάσουν: «Λέμε απλά: Υπάρχει ζωή μετά θάνατον. Αλλά ποιά ζωή; Οι Έλληνες μας είπαν ότι ο άνθρωπος καθώς πεθαίνει εξαφανίζεται, χάνεται... Ο Όμηρος, παραδείγματος χάριν, λέει στη Ραψωδία Ζ' της Ιλιάδας, σε μιά στιχομυθία ανάμεσα σε δύο ήρωες, στον Αντίλοχο το γιό του Νέστορα και τον Γλαύκο, έναν Τρώα, που συναντιούνται και βρίσκονται αδερφοποιητοί, τον περίφημο στίχο, "οίη περ φύλλων γενεή, τοίη δε και ανδρών", εμείς οι άνθρωποι δηλαδή είμαστε όμοιοι με τις γενιές των φύλλων.
Βλέπεις ένα φύλλο στο δέντρο, μεγαλώνει, πρασινίζει, λάμπει, λαμποκοπάει, έρχεται το φθινόπωρο, μαραγκιάζει, συρρικνώνεται, μαραίνεται, πέφτει, το παίρνει η βροχή και η λάσπη, εξαφανίζεται. Τέτοιοι είμαστε εμείς, οι άνθρωποι. Σαν τις γενιές των φύλλων. Καμία παρηγοριά, φιλοσοφικά. Το ίδιο πράγμα θα μας πει και ο Πίνδαρος στον περίφημο όγδοο Πυθιώνικο, που λέει εκείνους τους δύο φοβερούς στίχους: Επάμεροι, εφήμεροι, δηλαδή, είμαστε... Τι δε τις; τι δ' ου τις; σκιάς όναρ άνθρωπος. Τι είμαστε; Τι δεν είμαστε; Είμαστε στο βαθμό που δεν είμαστε, αύριο δε θα 'μαστε. Σκιάς όναρ, όνειρο σκιάς είναι ο άνθρωπος, ούτε καν όνειρο, ούτε καν σκιά. Όνειρο σκιάς... Υπάρχει ζωή όμως μετά θάνατον...
Εκείνο που μένει όταν θα πεθάνουμε είναι η καλή μνήμη που αφήνουμε στους ανθρώπους. Είναι, δηλαδή, αυτό που λέμε διαφορετικά στη φιλοσοφία ενδοκοσμική αθανασία... Υπάρχουν άνθρωποι που πεθάνανε και τους ξέρουμε, τους μνημονεύουμε, τους μελετάμε, τους θαυμάζουμε... Ο Παστέρ, ο Φλέμινγκ, χιλιάδες άνθρωποι που προσέφεραν και ευεργέτησαν τον άνθρωπο. Από εδώ άλλωστε ξεκινάει η περίφημη εκείνη φράση του λαού μας που λέει: τον πλούτον εμίσησαν πολλοί, την δόξαν ουδείς. Και αυτό σημαίνει τον βαθύτερο πόθο που έχει ο άνθρωπος να ζήσει αγαθή η μνήμη του όσο γίνεται... Λέμε Καραϊσκάκης και δακρύζουμε, λέμε Μάρκος Μπότσαρης και δακρύζουμε και αυτή είναι η μνήμη που μένει...
Αυτό το παράδειγμα αρχετυπικά μας το δώσανε οι Έλληνες, με την περίφημη ραψωδία της Οδύσσειας, την Κ', την Κυκλώπεια. Ας θυμηθούμε... Ο Οδυσσέας με τους συντρόφους του βρίσκεται στα στενά. Τον αρπάζει ένας κύκλωπας, τον εγκλωβίζει μέσα σε μιά σπηλιά και αρχίζει μετά εκεί το μεγάλο μακελειό.
Τη μιά βραδιά τρώει δύο, την άλλη άλλους δύο, την άλλη άλλους δύο, κοιτάει και ο Οδυσσέας τρέμοντας ... Πού το βρήκαν αυτό το τέρας ; Οπότε τον βλέπει ο Κύκλωπας και του λέει : Εσύ μ' αρέσεις, θα σε φάω τελευταίο. Πώς σε λένε; Λέει ο Οδυσσέας: Ούτιν με κυκλήσκουσι Κύκλωψ. Το όνομά μου είναι κανείς, "ούτις". Όχι κάποιος, κανείς..! "Ούτιν με κυκλήσκουσι τοκίες οι δε εταίροι οι δε φίλοι άλλοι πάντες". Με φωνάζουνε κανένα. Δεν έχει όνομα. Είναι ανυπόστατος... Όταν περνάει τη φοβερή περιπέτεια όμως και επιβάλλεται και νικάει και διασώζεται, κυριαρχεί και εξοντώνει, με τον τρόπο που εξόντωσε τον Κύκλωπα και βγαίνει έξω με τα κριάρια και μπαίνει στο πλοίο, τον άτιμο, λέει, θα του μιλήσω.
Ο Κύκλωπας είναι απάνω και σφαδάζει σαν τα χταπόδια, χτυπιέται τυφλός και φωνάζει στους βράχους. Πάμε Βασιλιά να φύγουμε του λένε οι σύντροφοι, θα πετάξει κανένα βράχο, θα μας βουλιάξει. Όχι, δεν τον κρατάει κανείς τον Οδυσσέα. Και φωνάζει: Εε! Κύκλωψ, άτσαλε και χάχα! Αν σε ρωτήσουνε, ποιός σου έδωσε αυτή την άγρια τυφλωμάρα, ("αεικελίην αλαωτήν" στο πρωτότυπο), να πεις, ο Οδυσσέας, ο γιός του Λαέρτη, ο καστροκαταλήτης ("φάσθαι Οδυσσήα πτολιπόρθιον εξαλαώσαι")! Ξεκινάει, λοιπόν, ο άνθρωπος σαν ο κανείς, ανυπόστατος, μπαίνει στην περιπέτεια αυτή τη φοβερή, που είναι η περιπέτεια της ζωής για τον καθένα, κι αφού τη νικάει και δημιουργεί, δείχνει ότι δημιουργεί, παίρνει όνομα, γίνεται επώνυμος... Αυτό που μένει, δηλαδή, μετά θάνατον είναι η καλή μας η μνήμη... Και γι 'αυτό όλοι αγωνίζονται...» Γι’ αυτό και ο Δημήτρης Λιαντίνης ζει και θα ζει για πάντα…
Ο φυσικός κόσμος και τα δέντρα ανέκαθεν ασκούσαν γοητεία και είχαν ιδιαίτερο νόημα για τον άνθρωπο. Τα δέντρα είναι σύμβολα πνευματικότητας και αντιπροσωπεύουν τη σύνδεση της ζωής με τη γη. Αρκεί να τα παρατηρήσουμε: βρίσκονται σε αλληλεπίδραση με το περιβάλλον, χρειάζονται νερό, ήλιο, αέρα και χώμα για να αναπτυχθούν. Όμως, για επιβιώσουν πρέπει να έχουν γερές, βαθιές ρίζες. Αν όχι, είναι ευάλωτα στις καιρικές συνθήκες, στις θύελλες και στους ανέμους που μπορούν να τα ξεριζώσουν ανά πάσα στιγμή.
Και ο άνθρωπος αντίστοιχα πρέπει να είναι καλά γειωμένος και θωρακισμένος για να αντιμετωπίσει τις δοκιμασίες της ζωής. Έτσι παραμένει σταθερός, βρίσκει την ισορροπία του και δεν ισοπεδώνεται από τις δυσκολίες και τις αντίξοες συνθήκες που αντιμετωπίζει κατά καιρούς.
Οι θεραπευτικές τους ιδιότητες
Και μόνο το περπάτημα ανάμεσα σε δέντρα είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο για την υγεία και την ευημερία μας, υποστηρίζουν οι ειδικοί τονίζοντας ότι αποδεδειγμένα μειώνει το στρες και τα συμπτώματα διαφόρων ασθενειών. Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, μια βόλτα στο δάσος μειώνει την αρτηριακή πίεση, βελτιώνει τους ρυθμούς της καρδιάς και ευεργετεί το ανοσοποιητικό σύστημα. Σε ένα πείραμα μάλιστα, όταν κοιτούσαν εικόνες από το δάσος επί 20 λεπτά, οι συμμετέχοντες παρουσίαζαν μείωση της κορτιζόλης, της ορμόνης του άγχους, κατά 13%.
Εκτός από το περπάτημα, πολλοί επιλέγουν διαφορετικούς τρόπους για να επωφεληθούν από την ενέργεια των δέντρων: συστηματικά αγκαλιάζουν τους κορμούς τους γειώνοντας τον εαυτό τους και νιώθοντας την ενέργεια της φύσης να ρέει ανεμπόδιστα στο σώμα τους. Οι Ιάπωνες έχουν μια συγκεκριμένη λέξη που περιγράφει την εμπειρία αυτή της επαφής. Είναι η φράση shinrin-yoku, που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει «κολυμπώ, λούζομαι στο δάσος».
Λέγεται ότι τα δέντρα μπορούν να απορροφήσουν την αρνητική ενέργεια από το σώμα μας. Όσοι συστηματικά έχουν επαφή με τα δέντρα, κυρίως αγκαλιάζοντας του κορμούς τους, αποφορτίζουν τον εαυτό τους απελευθερώνοντας τις τοξίνες που έχουν συγκεντρώσει στο σώμα τους.
Ένα δέντρο έξαλλου είναι κάτι περισσότερο από ένας ξύλινος όγκος με κλαδιά και φύλλα. Μπορούμε να το διαπιστώσουμε απλά περπατώντας στο δάσος, παρατηρώντας τους κορμούς, την ποικιλία των χρωμάτων και των μοτίβων που αφθονούν στη φύση. Αν μάλιστα συντονιστούμε καλά θα εκπλαγούμε από την ενέργεια που εκπέμπουν τα δέντρα.
Η οικοψυχολογία και άλλες θεραπείες
Τελευταία, εκτός από τη θεραπευτική επίδραση των δέντρων, ιδιαίτερη συζήτηση γίνεται για την οικοψυχολογία, ένα νέο κλάδο που βασίζεται στην ιδέα πως η αποσύνδεση του σύγχρονου ανθρώπου από τη φύση είναι ένα από τους σημαντικότερους λόγους των ψυχολογικών του αδιεξόδων. Στο πλαίσιο της θεραπείας, πραγματοποιούνται βόλτες στο δάσος ανάμεσα στα δέντρα. Και μόνο η εισπνοή καθαρού οξυγόνου είναι αρκετή για να καθαρίσει ο νους, υποστηρίζουν οι θεραπευτές.
Οι ήχοι, οι μυρωδιές, οι εικόνες ζωντανεύουν και τις πέντε αισθήσεις, ενώ τα δέντρα χρησιμοποιούνται ως μεταφορά για τον άνθρωπο που καλείται να αναγνωρίσει τις ρίζες, τις καταβολές του, τις επιθυμίες της καρδιάς του, ενώ αναζητά τρόπους για να «βγάλει κλαδιά» για να προσφέρει σκιά και καρπούς. Είναι μια δυναμική πρακτική που επιτρέπει να επανασυνδεθούμε με τη ζωή και τη φύση απομακρύνοντας τις αιτίες που μας προκαλούν θλίψη, θυμό, στρες και σύγχυση.
Εναλλακτικοί θεραπευτές από την άλλη, εφαρμόζουν άλλου τύπου θεραπείες μέσω των δέντρων. Επιστρατεύουν φύλλα, κλαδιά, τον φλοιό, τα οποία τοποθετούν δίπλα ή και πάνω στο σώμα, ενώ ειδικά αποστάγματα ή βάμματα τοποθετούνται στους καρπούς και στα ενεργειακά κέντρα του σώματος. Είναι μια βαθιά χαλαρωτική εμπειρία που, όπως ισχυρίζονται όσοι την εφαρμόζουν, μπορεί να συνεισφέρει στη θεραπεία οποιουδήποτε σωματικού, πνευματικού ή ψυχικού προβλήματος.
Η ενέργεια
Τα δέντρα μπορούν να ενδυναμώσουν τη ζωή μας σε νοητικό, σωματικό και πνευματικό επίπεδο. Συνιστούν λειτουργικά συστήματα που ποτέ δεν σταματούν να αναπτύσσονται. Είναι κεραίες προς το σύμπαν, ένα ιδανικό κανάλι αλληλεπίδρασης με ανώτερα ενεργειακά επίπεδα.Η επαφή με κάποια από αυτά, μια βόλτα στο δάσος, ο διαλογισμός στη σκιά τους μπορεί να επιφέρει εντυπωσιακές αλλαγές. Μερικά από τα σημαντικότερα δέντρα με θεραπευτικές ιδιότητες είναι:
Η μηλιά συμβολίζει τη θεραπεία, την αγάπη και την ομορφιά. Είναι εξαιρετική για αποτοξίνωση και μεταμορφώνει τα αρνητικά συναισθήματα. Η φλαμουριά συμβολίζει τη δύναμη και αποκαλύπτει τη βαθιά σύνδεση μεταξύ των πραγμάτων. Δίνει την αίσθηση της αρμονίας, προάγει την ασφάλεια και την ευελιξία. Ο κέδρος μειώνει τις εντάσεις και προάγει την απρόσκοπτη ροή της ενέργειας. Η οξιά βοηθά να ελευθερώσουμε το νου από περιορισμούς και συμβάλλει στην επανασύνδεση με τους υψηλούς μας στόχους. Χαρίζει αυτοπεποίθηση και ελπίδα, επιφέρει ηρεμία. Η καστανιά φέρνει αρμονία και μειώνει το στρες. Προάγει τη διαύγεια του νου, τη διορατικότητα και την εσωτερική γαλήνη. Η σημύδα συμβολίζει τα νέα ξεκινήματα. Είναι ένα ιδιαίτερα θεραπευτικό δέντρο που δίνει τη δυνατότητα να βιώσουμε την ομορφιά και τη γαλήνη. Η ιτιά διδάσκει πώς να πάρουμε τον έλεγχο της μοίρας μας. Είναι ιδανική για να διώξετε την απογοήτευση. Καθώς συνδέεται στενά με το νερό, δίνει έμπνευση και τονώνει τη διορατικότητα. Η βελανιδιά είναι το πιο τιμώμενο απ΄ όλα τα θεραπευτικά δέντρα. Είναι ο βασιλιάς του δάσους με τις ρίζες της να απλώνονται τόσο βαθιά όσο ψηλά υψώνονται τα κλαδιά της. Αντιπροσωπεύει τη σταθερότητα, τη δύναμη, την προστασία και διδάσκει την επιμονή, την ανθεκτικότητα, την αντοχή στα δύσκολα. Η φουντουκιά είναι το δέντρο της αθανασίας και της σοφίας. Μας βοηθά να ξεδιπλώσουμε τη δημιουργικότητά μας, φέρνει έμπνευση και εσωτερική καθοδήγηση.
«Το άστρο της αληθινής αγάπης του κόσμου, δεν αποτελεί το έπαθλο κάποιας ανθρώπινης αλαζονικής κατάκτησης, ούτε απόδειξη οποιασδήποτε μεταφυσικής πίστης.Το μαγικό του φως αποκαλύπτεται, έτσι αυθόρμητα, μόνο σε εκείνους που έταξαν σκοπό της ζωής τους, να το λευτερώσουν από τη σκλαβιά της φυλακής της ανθρώπινης ύπαρξής τους. Το μαγικό αστέρι των Χριστουγέννων είναι πάντα εκεί και μας περιμένει μόνο αν το ψάχνουμε ζητώντας, αλλά και δίνοντας, αγάπη ειρήνη και δικαιοσύνη. Αν το αναζητήσουμε θα μας περιμένει εκεί κάθε παραμονή Χριστουγέννων».
Από το βιβλίο των Στράτου Θεοδοσίου και Μάνου Δανέζη, «Στα ίχνη του Ι.Χ.Θ.Υ.Σ», Εκδόσεις Δίαυλος, Αθήνα 2000
Τα Χριστούγεννα δεν είναι αυτά που ξέρετε. Τρεις αιώνες μετά τη γέννηση του Χριστού ορίσθηκαν χρονολογικά ο ευαγγελισμός της Θεοτόκου και η γέννηση του Χριστού. Οι ιστορικές πηγές υποδεικνύουν ότι ο εορτασμός των Χριστουγέννων άρχισε να τηρείται στη Ρώμη γύρω στο 335 μ.Χ., αν και κάποιοι ερευνητές, βασιζόμενοι σε αρχαίους ύμνους με χριστουγεννιάτικη θεματολογία, θεωρούν ότι τα πρώτα βήματα που οδήγησαν στον εορτασμό αυτό έγιναν μέσα στον 3ο αιώνα. Η παράδοση θεωρεί ότι η αρχαιότερη ομιλία για τη γιορτή των Χριστουγέννων εκφωνήθηκε από τον Μέγα Βασίλειο στην Καππαδοκία το έτος 376 μ.Χ. Ποιοι είναι λοιπόν οι Μύθοι των Χριστουγέννων;
ΟΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΤΕΛΕΤΩΝ
Μετά την επικράτηση του Χριστιανισμού, οι γιορτές και οι τελετές των προηγούμενων θρησκειών όχι μόνο δεν σταμάτησαν αλλά σε μερικές περιπτώσεις ενισχύθηκαν. Οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι, συνηθισμένοι και εθισμένοι στο διονυσιακό πνεύμα, ανέμεναν τις χρονικές περιόδους αυτών των εορτών για να τις τιμήσουν δεόντως. Μια από τις πλέον σημαντικές γιορτές ήταν η ρωμαϊκή γιορτή των Καλενδών, που ξεκινούσε στις 25 Δεκεμβρίου και κρατούσε έως στις 7 Ιανουαρίου. Στο διάστημα αυτό, λαός και εξουσία τελούσαν ένα ατέλειωτο ξεφάντωμα που περιελάμβανε κρασοκατανύξεις, φαγοπότια, πανηγύρια, θεατρικές παραστάσεις και κάθε είδους δημόσια θεάματα. Οι πολίτες συνήθιζαν να στολίζουν σπίτια και καταστήματα, να παίζουν τυχερά παιχνίδια, να μεταμφιέζονται, να τραγουδούν και να χορεύουν.
Ο χριστιανισμός, προσπάθησε πολύ να δώσει ένα τέλος στις κρατούντες παγανιστικές γιορτές. Κλήθηκε με τον τρόπο του να συμβάλει ως αναμορφωτικός και ενοποιητικός παράγοντας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, προσπαθώντας να ακυρώσει το περιεχόμενο των ειδωλολατρικών εθίμων που ήταν δημοφιλή τότε, μετατρέποντας το περιεχόμενό τους σε χριστιανικό. Δεν ήταν όμως εύκολο να ξεριζώσει και να βάλει φραγμό σε συνήθειες αιώνων. Μία από τις πρώτες ενέργειες του χριστιανικού κράτους ήταν να απαγορεύσει τις διονυσιακές γιορτές του Δωδεκαήμερου των Καλενδών. Το να καταργήσει όλες τις προϋπάρχουσες γιορτές με κύρια και προεξέχοντα αυτή της περιόδου των Καλενδών σήμαινε βαθιά ρήξη με το κατεστημένο και ιδιαίτερα με το λαό.
Έτσι ξεκίνησε μια σειρά από διαφωτιστικές, προπαγανδιστικές έως και καταδικαστικές ενέργειες που θα έφερναν σχετικά αποτελέσματα. Οι τότε ρήτορες της εκκλησίας χαρακτήριζαν τις γιορτές «έργα του διαβόλου» και των «κακοποιών πνευμάτων». Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος τις κατακεραύνωνε και προέτρεπε τους χριστιανούς να απέχουν από αυτές. «Τίποτε δεν είναι εχθρικότερο προς το πνεύμα του χριστιανισμού, όσο τα συμβαίνοντα κατά τις νύχτες εκείνες», διακήρυττε. Η «Εν Τρούλλω» ή «Πενθέκτη» Σύνοδος της Κωνσταντινουπόλεως, καταδικάζει τον εορτασμό των Καλενδών, των Βρουμαλίων, των Ανθεστηρίων, καθώς και τις Διονυσιακές Πομπές και τις μεταμφιέσεις. Ο χριστιανισμός στάθηκε αμείλικτος απέναντι στις γιορτές των Καλενδών, όπως επίσης και σε κάθε υπόλειμμα διονυσιακής τελετής. Ο λαός όμως επέμενε, έστω και κάπως περιορισμένα, να γιορτάζει, μη λογαριάζοντας τις συνέπειες και καταδίκες.
Έτσι η εορτή της γέννησης του Χρίστου στήθηκε στην περίοδο της γιορτής των Καλενδών για να περιορίσει την αρχή της οργιαστικής περιόδου και να βάλει φραγμό στις ειδωλολατρικές συνήθειες. Όσο όμως η βυζαντινή αυτοκρατορία ήταν στην ακμή της, οι παλιές συνήθειες συνέχιζαν να τηρούνται, μάλιστα τις μέρες των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων, με τον πιο έντονο τρόπο. Ο κόσμος έξαλλος ξεχύνονταν στις πλατείες και στους δρόμους τραγουδώντας και χορεύοντας, αδιαφορώντας για τις προτροπές της εκκλησίας. Όταν άρχισε να ξεπέφτει η Βυζαντινή αυτοκρατορία, τότε μόνο άρχισαν να εκφυλίζονται και οι ειδωλολατρικές αυτές γιορτές…
HAPPY BIRTHDAY JESUS!
Η γέννηση του Ιησού τοποθετείται γύρω στο 7 ή 6 π.Χ. ή μεταξύ του 4 ως 1 π.Χ. Αυτό συμβαίνει καθώς το σημερινό ημερολόγιο, στηρίζεται βασικά στους υπολογισμούς του μοναχού και αστρονόμου Διονυσίου του Μικρού, που κατά τον 4ο αιώνα μ.Χ. καθόρισε με τα τότε υπάρχοντα δεδομένα, το έτος 754 από κτίσεως Ρώμης ως το χρόνο της γέννησης του Ιησού, αντί του έτους 747 όπως θα έπρεπε με τα σημερινά δεδομένα. Αυτό σημαίνει πως, αν σήμερα ήταν δυνατό να γίνει επανακαθορισμός του παγκόσμιου ημερολογίου, η αρχή του χριστιανικού ημερολογίου θα βρισκόταν επτά περίπου χρόνια νωρίτερα. Τη στιγμή αυτή, συμβαίνει το παράδοξο να θεωρούμε ότι εξαιτίας των λανθασμένων υπολογισμών, η γέννηση του Ιησού να τοποθετείται σε χρόνια προ Χριστού. Η ακριβής χρονολόγηση της ζωής του Ιησού είναι αδύνατη, αφού οι υπάρχουσες μαρτυρίες που προέρχονται από την Καινή Διαθήκηχαρακτηρίζονται από χρονολογική ασάφεια και επίσης το αφετηριακό 1 μ.Χ. δεν εναρμονίζεται επακριβώς με τα γενικότερα ιστορικά δεδομένα των χρόνων εκείνων. Για την ακριβή ημερομηνία γενέσεως του Ιησού δεν γίνεται καμιά αναφορά στην Καινή Διαθήκη, αλλά και κανείς από τους Αποστόλους δεν μιλά για την 25η Δεκεμβρίου ως ημέρα γενεθλίων.
Για κάποιους ερευνητές, τις πρώτες αναφορές περί εορτασμού της γέννησης του Ιησού –αρχικά στις 6 Ιανουαρίου– τις συναντάμε στα κείμενα του Πάπα Τελεσφόρου 125-136 μ.Χ., στοιχεία που από άλλους δεν θεωρούνται αυθεντικά, αλλά παρεμβολές που έγιναν σε μετέπειτα χρόνο. Σύμφωνα με τα γραφόμενα στην Καινή Διαθήκη, τόσο ο Χριστός όσο και οι μαθητές του δεν γιόρταζαν γενέθλια. Ο ίδιος ζήτησε από τους μαθητές του να γιορτάζουν την ανάμνηση του θανάτου του. Χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι υπήρχε κάπου συγκεκριμένη εντολή ή απαγόρευση του εορτασμού των γενεθλίων, οι Ιουδαίοι της συγκεκριμένης περιόδου απέρριπταν αυτόν τον εορτασμό, θεωρώντας τον παγανιστική συνήθεια. Παρόμοια στάση ακολούθησαν και οι Χριστιανοί στους δύο πρώτους αιώνες της χριστιανικής εκκλησίας Όσο κι αν προκαλεί έκπληξη σήμερα, τα Χριστούγεννα δεν γιορτάζονταν στην πρώτη Εκκλησία.
Ο Ωριγένης θεωρεί ότι στην Βίβλο μόνο εκείνοι που δεν αναγεννήθηκαν (που δεν έγιναν Χριστιανοί) τηρούν τέτοιους εορτασμούς. Ο Άγιος Ειρηναίος και ο Τερτυλλιανός επίσης, δεν εμφανίζουν τη Γιορτή της Γέννησης στους καταλόγους τους με τους χριστιανικούς εορτασμούς. Γεγονός είναι πως δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός. Από υπολογισμούς θεωρείται ως πιθανή χρονική περίοδος μεταξύ του 6 – 2 π.X. Η ημερομηνία της 25ης Δεκεμβρίου ως ημέρα γέννησης του Χριστού, αναφέρεται για πρώτη φορά από τον επίσκοπο Ρώμης, Ιππόλυτο, το έτος 235 μ.Χ. και μόλις το 336 μ.Χ. εμφανίζονται για πρώτη φορά στο Ρωμαϊκό ημερολόγιο. Η επιλογή της 25ης Δεκεμβρίου έγινε από τον Πάπα Ιούλιο τον Α, τον 4ο μ.Χ. αιώνα μετά από έρευνα που έγινε στα αρχεία της Ρώμης για την χρονιά της επί αυτοκράτορα Οκταβιανού Αυγούστου απογραφής, και κατόπιν υπολογισμών βάση των Ευαγγελίων, επειδή η συγκεκριμένη ημερομηνία συνέπιπτε με τα ειδωλολατρικά τελετουργικά για το Χειμερινό Ηλιοστάσιο ή την Επιστροφή του Ήλιου. Επίσης, στα αρχεία της Εκκλησίας της Ρώμης φέρεται να υπήρχε έγγραφο του Ιωσήπου που έδειχνε ότι ο Ιησούς γεννήθηκε την 9η του μήνα Σαπέτ, που αντιστοιχεί στην 25η Δεκεμβρίου. Το ευαγγελικό στοιχείο που λήφθηκε υπόψη είναι η φράση από το κατ’ Ιωάννη κεφ. γ’ εδαφ. 30: «Εκείνον δει αυξάνειν, εμέ ελατούσθαι».
25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ: Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΑΚΑΤΑΝΙΚΗΤΟΥ ΘΕΟΥ ΉΛΙΟΥ, ΤΟΥ ΔΙΟΝΥΣΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΙΘΡΑ!
Στη Ρώμη το καλαντάρι των Φιλοκαλίων (354 μ.Χ.) περιλαμβάνει στην ημερομηνία της 25ης Δεκεμβρίου, απέναντι από την παγανιστική «Natalis invicti», δηλαδή «γέννηση του ακατανίκητου (ήλιου)», την φράση «VIII kaalitan nattis Christus in Bethleem Iudea». Τον καιρό του Αγίου Αυγουστίνου η ημερομηνία της Γιορτής της Γέννησης είχε καθοριστεί, πάντως ο Αυγουστίνος την παραλείπει από τον κατάλογό του με τις σημαντικές χριστιανικές επετείους. Θεωρείται ότι θεμελιώδη σχέση με την επικράτηση αυτής της ημερομηνίας δεν είχε το χειρόγραφο του Ιωσήπου, αλλά η ανταγωνίστρια του Χριστιανισμού λατρεία του Ήλιου με τη γιορτή του «Dies Natalis Solis Invicti», όπως ήταν ο πλήρης τίτλος της (ημέρα γέννησης του ακατανίκητου Ήλιου).
Στον καθορισμό της 25ης Δεκεμβρίου ως ημερομηνίας εορτασμού συντέλεσαν προφανώς η μεγάλη εθνική εορτή του «ακατανίκητου» θεού Ήλιου και ο εορτασμός των γενεθλίων του Μίθρα, που ήταν διαδεδομένη σε όλη την επικράτεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο εορτασμός αυτής της ημέρας ως ημέρας γέννησης του Χριστού επηρεάστηκε από τις παγανιστικές γιορτές που τηρούνταν εκείνον τον καιρό, όπως τα Σατουρνάλια και τα Μπρουμάλια, που τηρούνταν τις τελευταίες μέρες του Δεκεμβρίου σε ανάμνηση της χρυσής εποχής ελευθερίας και ισότητας, και προς τιμήν του ήλιου, ο οποίος κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο ξαναγεννιέται και αρχίζει τη νικηφόρα πορεία του. Αυτό το φυσικό φαινόμενο θεωρούνταν κατάλληλο σύμβολο της εμφάνισης του Ήλιου της Δικαιοσύνης, που διέλυε τη μακρά νύχτα της αμαρτίας και των σφαλμάτων. Για τον ίδιο λόγο το θερινό ηλιοστάσιο (24 Ιουνίου) επιλέχθηκε αργότερα για τη γιορτή του Ιωάννη του Βαπτιστή, ως της καταλληλότερης υπενθύμισης την δικής του χαμηλής αυτο-εκτίμησης ότι θα έπρεπε να μειώνεται, ενώ ο Χριστός θα έπρεπε να αυξάνεται. Έκτοτε ο Χριστός όφειλε να είναι ο Ήλιος, ο δίδων το φως εις τον κόσμο.
Στις προθέσεις του Πάπα Ιουλίου Α΄ ήταν να αντικατασταθεί ο ειδωλολατρικός εορτασμός από το Χριστιανικό. Πριν εορταζόταν στις 6 Ιανουαρίου μαζί με τον εορτασμό των Θεοφανίων. Μετέπειτα το έθιμο μεταφέρθηκε στην Ανατολή, πιθανότατα από τον Γρηγόριο τον Ναζιανζηνό το 378-381 περίπου μ.Χ. Ο Ιωάννης Χρυσόστομος (345-407 μ.Χ.) σε ομιλία του για τη γέννηση του Χριστού, αναφέρει ότι είχε αρχίσει στην Αντιόχεια να γιορτάζονται τα Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου. Το σίγουρο είναι ότι την εποχή του Ιουστινιανού, τον 6ο αιώνα, ο εορτασμός των Χριστουγέννων στις 25 Δεκεμβρίου είχε εξαπλωθεί σχεδόν σε όλη την Ανατολή. Το 529 ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός απαγόρευσε την εργασία και τα δημόσια έργα κατά τη διάρκεια των εορτών των Χριστουγέννων και ανακήρυξε δημόσια αργία. Ως το 1100, καθώς είχε επεκταθεί η δράση των χριστιανών ιεραποστολών στις παγανιστικές ευρωπαϊκές φυλές, σχεδόν όλοι οι ευρωπαϊκοί λαοί γιόρταζαν τα Χριστούγεννα.
Εντούτοις, αργότερα, εξαιτίας της μεταρρύθμισης, απαγορεύτηκε ή περιορίστηκε κατά περιόδους η τήρησή του εορτασμού τους σε διάφορες χώρες της Ευρώπης και στην Αμερική, καθώς θεωρούνταν ότι περιλάμβανε σε μεγάλο βαθμό ειδωλολατρικά στοιχεία.
Για την προέλευση του πληθυντικού (Χριστούγεννα) υποστηρίζονται δύο απόψεις. Η μία που τα συνδέει με μια αρχαία συνήθεια που είχε εφαρμοστεί από τον 5ο, περίπου, π.Χ. αιώνα στην ιουδαϊκή εορτή των Πουρείμ («Γι’ αυτό, ονόμασαν τις ημέρες αυτές Πουρείμ, από το όνομα Πουρ», Εσθ. 9:26). Κατά τη δεύτερη άποψη ο πληθυντικός προέρχεται κατ’ αντιστοιχία προς την ονομασία των αρχαίων ελληνικών και ρωμαϊκών εορτών, όπως τα Μπρουμάλια και τα Σατουρνάλια. Το 1752, αφαιρέθηκαν 11 ημέρες από το έτος, όταν έγινε η αλλαγή από το Ιουλιανό στο Γρηγοριανό ημερολόγιο. Κατά συνέπεια, η ημερομηνία της 25ης Δεκεμβρίου μετακινήθηκε κατά 11 ημέρες. Κάποια τμήματα της Χριστιανικής εκκλησίας, οι λεγόμενοι παλαιοημερολογίτες, γιορτάζουν ακόμα και σήμερα τα Χριστούγεννα στις 7 Ιανουαρίου (25 Δεκεμβρίου με το Ιουλιανό ημερολόγιο). Πολλά θεολογικά επιχειρήματα προβλήθηκαν υποστηρίζοντας ή αντικρούοντας την ημερομηνία αυτή. Η 25η Δεκεμβρίου είχε ως αποτέλεσμα να θεσπίσει και την ανταλλαγή δώρων κατά τα Χριστούγεννα, συνήθεια που ήρθε από τις Ρωμαϊκές Καλένδες, εξ’ ου και η ονομασία «Κάλαντα».
Στις σκανδιναβικές χώρες στο τέλος του έτους προστέθηκε και μία άλλη γιορτή, του Αγίου Νικολάου-Σάντα Κλάους, που είναι ο άγιος των παιδιών και γιορτάζεται μεν την 6η Δεκεμβρίου, πλην είναι ο άγιος που πολιτογραφήθηκε ως ο άγιος των χριστουγεννιάτικων δώρων.
Το έθιμο του Χριστουγεννιάτικου δένδρου έχει τις ρίζες του στην αρχαία Αίγυπτο. ο Άγιος Βονιφάτιος, θέλοντας να αντικαταστήσει την ιερότητα που απέδιδαν οι ειδωλολάτρες στη δρυ, εντάσσει για πρώτη φορά το χριστουγεννιάτικο δέντρο στους ναούς του χριστιανικού κόσμου στη Γερμανία του 8ο αιώνα. Έως και τον 16ο αιώνα το δένδρο απαντάται μόνο στους ναούς, ενώ αργότερα μπαίνει και στολίζεται στα σπίτια των χριστιανών. Τα αναμμένα κεράκια στο δέντρο του σπιτιού του, λέγεται πως πρώτος τοποθέτησε ο Μαρτίνος Λούθηρος πολύ αργότερα. Στην Αγγλία, το φωτισμένο με κεράκια δέντρο, ήρθε επί βασίλισσας Βικτορίας. Ο πρίγκιπας Αλβέρτος υπήρξε ο πρώτος που οργάνωσε ένα φωτισμένο χριστουγεννιάτικο δέντρο για την βασιλική οικογένεια και το προσωπικό των ανακτόρων του Μπάκιγχαμ. Το 1833 το χριστουγεννιάτικο δέντρο φτάνει και στην Ελλάδα. Το πρώτο δέντρο φώτισε τα ανάκτορα του Όθωνα στο Ναύπλιο. Η εμπορική εκμετάλλευση των Χριστουγέννων σε πολλές χώρες πήρε γιγαντιαίες διαστάσεις. Ο καρδινάλιος Σπέλμαν είπε κάποτε: «Το κουδούνισμα των μηχανικών ταμείων σκεπάζει το μήνυμα της ειρήνης και της καλής θέλησης».
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ-ΉΛΙΟΥ
Αυτή αναφέρεται στο Θεό Ήλιο, που ξεκινά περίπου το 10.000 χρόνια π. Χ. Η ιστορία βρίθει από μνημεία και γραφές που απεικονίζουν το σεβασμό και την λατρεία του Ήλιου. Και είναι εύκολο να καταλάβει ο οποιοσδήποτε το γιατί. Κάθε πρωί ο ήλιος ανατέλλει φέρνοντας φως, ζεστασιά και ασφάλεια γλιτώνοντας τον άνθρωπο από το κρύο και τυφλό επικίνδυνο σκοτάδι της νύχτας. Οι πολιτισμοί κατάλαβαν ότι χωρίς αυτόν, τα σπαρτά δεν θα μεγάλωναν και δεν θα υπήρχε ζωή στον πλανήτη. Η πραγματικότητα αυτή έκανε τον ήλιο το πιο λατρευτό αντικείμενο μέσα στο χρόνο. Επίσης, οι αρχαίοι πολιτισμοί γνώριζαν πολλά και για τα άστρα.
Η τροχιά των άστρων, τους επέτρεπε να αναγνωρίζουν και να προβλέπουν γεγονότα που συνέβαιναν σε μακριές χρονικές περιόδους, όπως οι πανσέληνοι και οι εκλείψεις. Κατέγραψαν τις αστρικές ομάδες, αυτό που σήμερα ξέρουμε ως αστερισμούς. Ο σταυρός του ζωδιακού κύκλου, μια από τις παλαιότερες θεμελιώδεις στην ανθρώπινη ιστορία γνώσεις, απεικονίζει τον ήλιο καθώς περνάει από τους 12 αστερισμούς κατά τη διάρκεια του έτους. Επίσης απεικονίζει τους 12 μήνες του χρόνου, τις 4 εποχές, τα ηλιοστάσια και τις ισημερίες. Ο όρος «ζωδιακός» σχετίζεται με τον ανθρωπομορφισμό των αστερισμών ή την προσωποποίηση με φιγούρες ή ζώα. Με άλλα λόγια οι πρώιμοι πολιτισμοί δεν παρακολουθούσαν απλά τον ήλιο και τα αστέρια, τους προσωποποίησαν με περίτεχνους μύθους για τις κινήσεις και τις σχέσεις τους. Ο ήλιος, με τις ζωογόνες και σωτήριες ιδιότητές του, προσωποποιήθηκε σαν εκπρόσωπος του αόρατου δημιουργού ή Θεού. Ο ήλιος του Θεού. Το φως του κόσμου. Ο σωτήρας του ανθρώπινου γένους.
Επίσης, οι 12 αστερισμοί αντιπροσώπευαν τα σημεία της διαδρομής του ήλιου, του Θεού. Και τους δόθηκαν ονόματα, που συνήθως απεικόνιζαν στοιχεία της Φύσης που συνέβαιναν την συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Όπως για παράδειγμα, ο Υδροχόος, ο νεροκουβαλητής, που φέρνει τις ανοιξιάτικες βροχές. Ο Αιγυπτιακός θεός Ώρος, «Ήλιος» λατρευότανε από το 3000 π. χ. Ήταν ο ήλιος με ανθρώπινη μορφή και η ζωή του σε μια σειρά αλληγορικών μύθων που περιλαμβάνουν την κίνηση του ήλιου στον ουρανό. Από τα αρχαία Αιγυπτιακά ιερογλυφικά γνωρίζουμε αρκετά για τον ηλιακό αυτόν μεσσία. Για παράδειγμα, ο Ώρος που σημαίνει ήλιος ή φως, είχε έναν εχθρό που ονομαζόταν Σετ. Και ο Σετ ήταν η προσωποποίηση του σκοταδιού ή της νύχτας. Και μιλώντας μεταφορικά, κάθε πρωί ο Ώρος κέρδιζε την μάχη ενάντια στον «Σετ», ενώ το απόγευμα ο «Σετ» νικούσε τον Ώρος και τον έστελνε στον κάτω κόσμο. Έχει σημασία να ξέρουμε ότι η πάλη του σκότους εναντίον του φωτός, του καλού εναντίον του κακού, είναι ένας από τους πιο διαδεδομένους μυθολογικούς δυϊσμούς που υπήρξαν ποτέ και εκδηλώνεται μέχρι σήμερα σε πολλά επίπεδα.
Η μυθική ιστορία του Ώρος περιγράφεται ως εξής: Ο Ώρος γεννήθηκε 25 Δεκέμβρη, από την παρθένο Ίσιδα. Η γέννηση του συνοδεύτηκε από την εμφάνιση ενός άστρου στην ανατολή το οποίο ακολούθησαν τρεις μάγοι για να τον βρουν και να φέρουν δώρα στον νεογέννητο σωτήρα. Στην ηλικία των 12 χρόνων ήταν παιδί-δάσκαλος. Όταν έγινε 30 βαπτίστηκε από κάποιον γνωστό σαν Άναπ και έτσι άρχισε η βασιλεία του. Ο Ώρος είχε 12 μαθητές που ταξίδευαν μαζί του, έκανε θαύματα θεραπεύοντας τους αρρώστους και περπατούσε στο νερό. Ο Ώρος προσφωνούνταν με πολλά ονόματα, όπως «αλήθεια» ή «φως», «ο γιος του θεού», «καλός ποιμένας», «αμνός του θεού» και πολλά άλλα. Αφού προδόθηκε από τον «Τύφων», ο Ώρος σταυρώθηκε, θάφτηκε για 3 μέρες και αναστήθηκε.
«ΗΛΙΑΚΟΙ ΜΕΣΣΙΕΣ»: ΈΝΑ ΜΟΤΙΒΟ ΠΟΥ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ
Αυτά τα χαρακτηριστικά του Ώρος, ανεξάρτητα αν είναι πρωτότυπα ή όχι, φαίνεται ότι διαπότισαν πολλούς πολιτισμούς. Έτσι για πολλούς ακόμα άλλους θεούς, βρέθηκε ότι υπήρχε η ίδια γενική μυθολογική δομή. Ο «Άττις» στη Φρυγία, γεννήθηκε από την παρθένα «Νάνα» στις 25 Δεκέμβρη. Σταυρώθηκε, Θάφτηκε σε τάφο και μετά από 3 μέρες αναστήθηκε. Ο Κρίσνα στην Ινδία, γεννήθηκε από την παρθένα «Ντεβάκι» με ένα άστρο στην ανατολή να σηματοδοτεί τον ερχομό του, έκανε θαύματα με τους μαθητές του και μετά τον θάνατό του αναστήθηκε. Ο Διόνυσος στην Ελλάδα, γεννήθηκε από την παρθένα Σέμελη στις 25 Δεκέμβρη, ήταν δάσκαλος που ταξίδευε κάνοντας θαύματα, όπως το να μετατρέπει το νερό σε κρασί, προσφωνούνταν σαν «βασιλεύς των βασιλέων, «σωτήρ» και «θείο βρέφος», «το άλφα και το ωμέγα» και πολλά άλλα, μετά το θάνατό του αναστήθηκε. Ο Μίθρα στην Περσία, γεννήθηκε από παρθένο στις 25 Δεκέμβρη. Είχε 12 μαθητές και έκανε θαύματα. Μετά τον θάνατό του θάφτηκε για 3 μέρες και μετά αναστήθηκε. Ονομαζόταν επίσης «η αλήθεια», «το φως» και πολλά άλλα. Ενδιαφέρον έχει το ότι η ιερή μέρα του Μίθρα ήταν η Κυριακή.
Είναι γεγονός ότι, υπάρχουν πολυάριθμοι σωτήρες σε διαφορετικές περιόδους σε όλο τον κόσμο που έχουν τα ίδια γενικά χαρακτηριστικά. Το ερώτημα παραμένει: γιατί αυτά τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα; Γιατί η γέννηση από παρθένο στις 25 Δεκεμβρίου; Γιατί ο θάνατος για 3 μέρες και η αναπόφευκτη ανάσταση; Γιατί 12 μαθητές ή οπαδοί; Για να το ανακαλύψουμε, ας εξετάσουμε τον πιο πρόσφατο από τους ηλιακούς μεσσίες.
Ο Ιησούς Χριστός γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου από την παρθένο Μαρία στη Βηθλεέμ. Η γέννησή του αναγγέλθηκε από ένα άστρο στην ανατολή, το οποίο ακολούθησαν 3 μάγοι για να φέρουν δώρα στον νεογέννητο σωτήρα. Ήταν ήδη δάσκαλος στην ηλικία των 12 και στα 30 βαπτίστηκε από τον Ιωάννη τον Βαπτιστή. Και ξεκίνησε να κηρύττει. Ο Ιησούς είχε 12 μαθητές με τους οποίους ταξίδευε κι έκανε θαύματα, όπως να θεραπεύει τους αρρώστους, περπάτησε στο νερό, ανάστησε νεκρούς, ήταν γνωστός σαν «βασιλεύς των βασιλέων» και «υιός του θεού», «το φως του κόσμου», «Α και Ω», «ο αμνός του θεού» και πολλά άλλα. Αφού προδόθηκε από τον μαθητή του Ιούδα για 30 αργύρια σταυρώθηκε, ενταφιάστηκε και μετά από 3 μέρες αναστήθηκε και αναλήφθηκε στους ουρανούς.
Κατ’ αρχήν, η γενέθλια ακολουθία είναι τελείως αστρολογική. Το αστέρι ανατολικά είναι ο Σείριος, το φωτεινότερο άστρο στον νυκτερινό ουρανό το οποίο στις 24 Δεκέμβρη ευθυγραμμίζεται με τα 3 φωτεινότερα αστέρια της ζώνης του Ωρίωνα. Αυτά τα 3 αστέρια εξακολουθούν να ονομάζονται και σήμερα όπως και στην αρχαιότητα. Οι 3 μάγοι και το φωτεινό άστρο Σείριος δείχνουν την ανατολή της 25ης Δεκέμβρη. Γι αυτό οι 3 μάγοι ακολουθούν το αστέρι στα ανατολικά, με σκοπό να εντοπίσουν την ανατολή, την γέννηση του ήλιου. Η παρθένος Μαρία είναι ο αστερισμός της παρθένου, γνωστός σαν «Virgo», η παρθένος. «Virgo» στα λατινικά σημαίνει παρθένος. Το αρχαίο σύμβολο της παρθένου είναι ένα παραλλαγμένο «Μ». Γι αυτό η Μαρία όπως και οι υπόλοιπες παρθένες μητέρες, όπως η μητέρα του «Άδωνη» «Μύρρα», ή η μητέρα του Βούδα «Μάγια», αρχίζουν από «M». Η παρθένος αναφερόταν συχνά ως ο «οίκος του άρτου» και απεικονίζονταν σαν μια παρθένα που κρατούσε ένα δεμάτι σιτάρι. Ο οίκος του άρτου και το σύμβολό του το σιτάρι, συμβολίζουν τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο, τους μήνες του θερισμού. Βηθλεέμ επίσης κυριολεκτικά σημαίνει «οίκος του άρτου», γι’ αυτό η Βηθλεέμ παραπέμπει στον αστερισμό της Παρθένου –ένα σημείο στον Ουρανό, όχι στη Γη.
25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ: Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΙ Η ΕΠΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΉΛΙΟΥ
Υπάρχει και ένα άλλο ενδιαφέρον φαινόμενο που λαμβάνει χώρα γύρω στις 25 Δεκέμβρη, το Χειμερινό Ηλιοστάσιο. Από το Θερινό στο χειμερινό Ηλιοστάσιο, οι μέρες μικραίνουν και γίνονται πιο κρύες και από την πλευρά του βόρειου ημισφαιρίου ο ήλιος φαίνεται να κινείται νότια και να γίνεται μικρότερος και αδύναμος. Οι μέρες μικραίνουν και το τέλος της σοδειάς έρχεται, όσο πλησιάζουμε, το χειμερινό Ηλιοστάσιο συμβολίζοντας τον θάνατο για τους αρχαίους. Ήταν ο θάνατος του ήλιου. Και μέχρι τις 22 Δεκεμβρίου ο θάνατος του ήλιου είναι πλήρως ορατός. Ο ήλιος που ταξίδευε νότια για 6 μήνες φτάνει στο χαμηλότερο σημείο του στον ουρανό. Εδώ συμβαίνει κάτι παράξενο, ο ήλιος σταματάει να κινείται νότια, έτσι φαίνεται για τρεις μέρες και σε αυτή την τριήμερη παύση, ο ήλιος βρίσκεται πλησιέστερα στον σταυρό του νότου, στον αστερισμό «crux».
Και μετά από αυτό το χρονικό διάστημα, στις 25 Δεκεμβρίου, ο ήλιος κινείται μία μοίρα, αυτή την φορά βόρεια, προμηνύοντας μεγαλύτερες μέρες, ζεστασιά και ζωντάνια. Και γι αυτό ειπώθηκε : Ο ήλιος πέθανε στον σταυρό, ήταν νεκρός για 3 μέρες για να αναστηθεί ξανά. Αυτός είναι ο λόγος που ο Ιησούς και οι υπόλοιποι θεοί-ήλιοι έχουν κοινό σημείο την σταύρωση, το θάνατο για 3 μέρες και την πεποίθηση της ανάστασης. Είναι η μεταβατική περίοδος του ήλιου πριν αλλάξει την κατεύθυνσή του πίσω προς το βόρειο ημισφαίριο, φέρνοντας την άνοιξη άρα και την σωτηρία. Ωστόσο, δεν γιόρταζαν την ανάσταση μέχρι την Εαρινή ισημερία ή αλλιώς Πάσχα. Αυτό γίνεται επειδή κατά την διάρκεια της εαρινής ισημερίας ο ήλιος επίσημα υπερνικά το «κακό σκοτάδι» καθώς η μέρα γίνεται μεγαλύτερη σε διάρκεια από την νύχτα και οι αναζωογονητικές συνθήκες της άνοιξης εμφανίζονται.
Τέλος, ο πιο προφανής αστρολογικός συμβολισμός γύρω από τον Ιησού αφορά τους 12 μαθητές του. Είναι οι 12 αστερισμοί του ζωδιακού κύκλου στους οποίους ο Ιησούς, ως ήλιος, ταξιδεύει μαζί τους. Για την ακρίβεια ο αριθμός 12 ξεχειλίζει στη Βίβλο. Τα βιβλικά κείμενα έχουν περισσότερη σχέση με την αστρολογία από οτιδήποτε άλλο. Γυρνώντας πίσω στον σταυρό του ζωδιακού κύκλου, η απεικόνιση της ζωής του ήλιου δεν είναι απλά μια καλλιτεχνική έκφραση ή εργαλείο παρακολούθησης της κίνησής του ήλιου, είναι επίσης ένα πολυχρησιμοποιημένο παγανιστικό θρησκευτικό σύμβολο. Ο σταυρός δεν είναι αποκλειστικά χριστιανικό σύμβολο, είναι η παγανιστική προσαρμογή του ζωδιακού σταυρού. Γι αυτό ο Ιησούς στη πρώιμη θρησκευτική τέχνη απεικονίζεται με το κεφάλι του στον σταυρό. Γιατί ο Ιησούς είναι ο ήλιος. Ο υιός του Θεού, το φως του κόσμου, ο ανατέλλων σωτήρας που θα έλθει ξανά όπως κάνει κάθε πρωί με την δόξα του θεού που πολεμά ενάντια στα έργα του σκότους, καθώς γεννιέται ξανά κάθε πρωί και φαίνεται καθώς έρχεται μέσα από τα σύννεφα, ψηλά στο στερέωμα με το στέμμα του από αγκάθια ή ηλιαχτίδες…
Όσον αφορά τον εορτασμό της Πρωτοχρονιάς, ενδιαφέρον παρουσιάζει το άρθρο του Γιώργου Τσαγκρίνου, από το περιοδικό «Ιχώρ (2003 )»ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΩΝ, ΜΙΑ ΜΥΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ».
Η αρχιχρονιά, ή Πρωτοχρονιά, όπως έχουμε περισσότερο συνηθίσει να την λέμε, είναι μια από τις πιό αγαπημένες γιορτές των Ελλήνων, αλλά και ολόκληρης σχεδόν της ανθρωπότητας. Έχει καθιερωθεί στους περισσότερους λαούς του κόσμου να γιορτάζουν σαν πρωτοχρονιά την 1η Ιανουαρίου και είναι γεγονός πλέον η ύπαρξη δορυφορικών εκπομπών από όλες τις χώρες προς όλες τις χώρες της γης, για μια όσο το δυνατόν πιο «συντονισμένη» αλλαγή του χρόνου, παρ' όλη τη διαφορά της ώρας.
Από την Αυστραλία και την Ιαπωνία μέχρι τη Βρετανία και την Ισλανδία, έως τις χώρες της Μεσογείου, οι άνθρωποι γιορτάζουν με χαρά και πανηγυρισμούς την Πρωτοχρονιά, ίσως γιατί κάθε νέος χρόνος φέρνει μαζί του την ελπίδα για καλύτερες μέρες.
Η 1η Ιανουαρίου καθιερώθηκε σαν ημέρα της πρώτης του χρόνου από τους Ρωμαίους το 153 π.Χ. Στο Βυζάντιο η 1η Ιανουαρίου υιοθετήθηκε και καθιερώθηκε σαν ημέρα πρωτοχρονιάς το 1000 μ.Χ. Πριν από το 153 π.Χ., σαν πρώτη του έτους ημέρα, εορταζόταν η 1η Μαρτίου, ενώ σε άλλες περιοχές του τότε γνωστού κόσμου η πρώτη ή η ενδέκατη Σεπτεμβρίου, αλλά και η πρώτη νουμηνία (αρχή της νέας Σελήνης) μετά το θερινό ηλιοστάσιο (21η Ιουνίου), όπως συνέβαινε στο αττικό σεληνιακό ημερολόγιο ή η πρώτη νουμηνία μετά την φθινοπωρινή ισημερία, όπως ίσχυε στο μακεδονικό ημερολόγιο. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα κάτι που συνήθως διαφεύγει της προσοχής μας. Εάν η πρώτη Μαρτίου εκληφθεί σαν η πρώτη ημέρα του χρόνου, τότε δικαιολογείται και μιας άλλη μορφής αρίθμηση των μηνών του έτους, σύμφωνα με την οποία ο Σεπτέμβριος, ο Οκτώβριος, ο Νοέμβριος και ο Δεκέμβριος είναι ανιστοίχως ο έβδομος (επτά- Σεπτέμβριος), ο όγδοος (οκτώ-Οκτώβριος) ο ένατος (εννέα-Νοέμβριος] και ο δέκατος (δέκα-Δεκέμβριος) μήνας του χρόνου.
Ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος είναι ο 11ος και 12ος μήνας αντιστοίχως του έτους σε αυτήν την περίπτωση. Κατανοούμε ότι μέσα από μια εσωτερική μυστική παράδοση όπου ο Μάρτιος είναι ο μήνας της εαρινής ισημερίας, όπου έχουμε ίση ημέρα – ίση νύκτα, ίσο φως – ίσο σκοτάδι και αρχίζει κατόπιν μια σταδιακή αύξηση του φωτός εις βάρος του σκότους μυημένοι των ιερατείων «περνούν» το συμβολισμό της σύλληψης του εμβρύου του θεού του φωτός ή σε άλλο κωδικοποιημένο συμβολισμό την ανάσταση το Θεού.
Γι' αυτό άλλωστε στην πρώτη περίπτωση από, την 25η Μαρτίου (περίοδος εαρινής ισημερίας) έως την 25η Δεκεμβρίου, ημέρα γέννησης του Χριστού, παρέρχεται χρόνος εννέα μηνών ακριβώς. Το σημαντικότερο, που πρέπει όμως να προσέξουμε εδώ, είναι η καλά κρυμμένη και κωδικοποιημένη σημασία των ημερομηνιών που λαμβάνονται σαν Πρωτοχρονιές. Ενώ λογικά η μετά την γέννηση του Χριστού χρονολόγηση θα έπρεπε να ξεκινά από την 25η Δεκεμβρίου που είναι το σημείο αντιστροφής της χρονολόγησης, όλως περιέργως, ξεκινά μια εβδομάδα αργότερα, την πρώτη Ιανουαρίου, που είναι η πρώτη ενός μηνός, αφιερωμένου στον αγαπημένο Θεό των Ρωμαίων Ιανό, το θεό των θεών, όπως τον αποκαλούσαν. Ο χριστιανικός κόσμος θεωρεί σαν πρώτη ημέρα του χρόνου την πρώτη Ιανουαρίου επειδή αυτή ήταν όπως λέγεται η ημέρα της περιτομής του Ιησού.
Ο Γ.Ζ. Κωσταντινίδης γράφει στο λεξικά του της Αγίας Γραφής: «Παρα της Ορθοδόξου Εκκλησίας η περιτομή του Ιησού Χριστού εορτάζεται μετά οκτώ ημέρας από τα Χριστούγεννα, ήτοι την 1ην Ιανουαρίου». Στο Λουκά διαβάζουμε επίσης: «Όταν συμπληρώθηκαν οκτώ μέρες, έκαναν στο παιδί περιτομήκαι του έδωσαν το όνομα Ιησούς». Γνωστά σε κάποιους από μας ίσως είναι και κάποια θρακομακεδονικά κάλαντα που ξεκινούν ως εξής: «Πρωτοχρονιά του χρόνου αρχή η του Χριστού περιτομή και η μνήμη του Αγίου του Μεγάλου Βασιλείου». Προκύπτει όμως αμέσως ένα μεγάλο ερώτημα: Αφού η 1η Ιανουαρίου καθιερώθηκε σαν Πρωτοχρονιά το 153 π.Χ., πώς είναι δυνατόν να συνέπεσε με τόση ακρίβεια ώστε 153 χρόνια αργότερα ο Χριστός να γεννιέται την 25η Δεκεμβρίου (ημέρα γέννησης και του Μίθρα), ώστε να μεσολαβούν ακριβώς 8 ημέρες μέχρι την περιτομή του, την 1ηΙανουαρίου; Μια θεία χριστιανοκεντρική διαδικασία ελάμβανε υπόψη της ένα παγανιστικό ημερολόγιο, τους Εβραίους, οι οποίοι ακολουθούσαν άλλη ημερολογιακή διαδικασία;
Και κάτι ακόμη: Πόσοι άραγε γνωρίζουν ότι η αρχή της ισχύουσας χρονολόγησης, αλλά και η Πρωτοχρονιά μεχρι τις μέρες μας έχει καθιερωθεί εξαιτίας της εβραϊκής περιτομής του Χριστού και όχι εξαιτίας της γέννησής του; Αλλά και στην Πάτμο, ένα από τα σημαντικά κέντρα του χριστιανισμού, γιατί εορτάζεται η Πρωτοχρονιά το Σεπτέμβριο και αποκαλείται Πρωτοσεπτεμβρία;
Το π είναι έννοια που ξεκίνησε από τη γεωμετρία, καθώς ορίζεται ως η αναλογία ανάμεσα στην περιφέρεια και τη διάμετρο ενός κύκλου. Όμως ο ίδιος αριθμός περιέργως εμφανίζεται σε πολλούς «άσχετους» κλάδους της επιστήμης, από την κοσμολογία και τον ηλεκτρομαγνητισμό μέχρι τις πιθανότητες, τροφοδοτώντας μια ολόκληρη συζήτηση για τη σχέση των μαθηματικών με τη φύση του Σύμπαντος.
Πέρα από τις εμφανίσεις του σε μια πληθώρα βασικών εξισώσεων, ένα άλλο χαρακτηριστικό του π είναι ότι πρόκειται για άρρητο αριθμό: τα ψηφία του συνεχίζονται επ’ άπειρον χωρίς να επαναλαμβάνονται ποτέ.
Τον υπολογισμό αυτό έκανε ο χομπίστας των μαθηματικών Peter Trueb στην Ελβετία, που ολοκλήρωσε τον υπολογισμό 22.459.157.718.361 πλήρως επιβεβαιωμένων ψηφίων, περίπου 9 τρισεκατομμυρίων περισσότερων από ό,τι στο προηγούμενο ρεκόρ το 2013.
Ο Trueb εργάζεται ως επιστήμονας Έρευνας και Ανάπτυξης στην εταιρεία επιστημονικού εξοπλισμού Dectris, η οποία του διέθεσε την υποδομή για τον μαθηματικό άθλο. Ο ερευνητής συναρμολόγησε έναν υπολογιστή με 24 σκληρούς δίσκους των 6 terabyte o καθένας, και χρησιμοποίησε το δωρεάν λογισμικό γ-cruncher, το οποίο εκτελεί πράξεις με αριθμούς των τρισεκατομμυρίων ψηφίων.
Με χρήση εξωτικών αλγορίθμων έγιναν οι υπολογισμοί που αφέθηκαν να τρέχουν 105 μέρες μέχρι να φτάσει τον στόχο, αριθμός που φαίνεται μεγάλος αλλά δεν είναι:
Έχει όμως κάποια πρακτική αξία ο υπολογισμός των νέων ψηφίων;
Είναι σχεδόν σίγουρο πως όχι, δεδομένου ότι καμία εφαρμογή δεν απαιτεί τέτοια ακρίβεια: η NASA χρησιμοποιεί μόλις 15 δεκαδικά ψηφία για να στείλει αποστολές στο Διάστημα, ενώ 40 ψηφία εκτιμάται ότι θα ήταν αρκετά για να μετρηθεί το Σύμπαν με ακρίβεια ενός ατόμου.
Παρόλα αυτά, ο Trueb έχει να κάνει μια ενδιαφέρουσα παρατήρηση: στον αριθμό που υπολόγισε, κάθε ψηφίο από το 0 έως το 9 εμφανίζεται στο 10% των δεκαδικών θέσεων, κάτι που υποδεικνύει ότι το π είναι «κανονικός άρρητος αριθμός», δηλαδή αποτελείται από δεκαδικά ψηφία που εμφανίζονται με εντελώς τυχαία σειρά.
Ωστόσο το δείγμα των 22,5 τρισεκατομμυρίων ψηφίων δεν αρκεί για να αποδειχθεί ότι το π είναι όντως κανονικό.
Γι΄ αυτό απαιτείται μια πλήρης απόδειξη, η οποία διαφεύγει των μαθηματικών εδώ και αιώνες.
Ο χρυσός δίσκος του Μούρντορφ (Moordorf), που θεωρούνταν μέχρι τώρα ως ηλιακός, πιθανότατα χρονολογείται από την περίοδο ΙΙ της σκανδιναβικής εποχής του Χαλκού (1500-1300 π.Χ.). Ανακαλύφθηκε το 1910, και από το 1926 ο δίσκος ανήκει στον κατάλογο του κρατικού μουσείου της Κάτω Σαξονίας στο Ανόβερο. Στις αρχές του 2016 οι αμφιβολίες για την αυθεντικότητα του χρυσού δίσκου εμφανίστηκαν λόγω της μεγάλης καθαρότητάς του σε χρυσό.
Σε πρόσφατη μελέτη ο ερευνητής αιγαιακών γραφών δρ. Μηνάς Τσικριτσής απέδειξε την αυθεντικότητα του δίσκου λόγω της αρχαιοαστρονομικής πληροφορίας που φέρει, η οποία προϋπάρχει στα αιγαιακά τηγανόσχημα και τα άλλα ευρήματα του Κρητομυκηναϊκού πολιτισμού που έχουν παρόμοια αστρονομική πληροφορία.
Μάλιστα, ο ερευνητής παρουσίασε το εύρημα με τις αστρονομικές παρατηρήσεις στα Κυκλαδικά Τηγανόσχημα (Ημερολόγια της 3ης χιλιετίας), στο διεθνές συνέδριο που διοργάνωσε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων με το γενικό τίτλο «Περ? τ?ν Κυκλάδων νήσων: Το Αρχαιολογικό Έργο στις Κυκλάδες».
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για την έρευνά του, ο κ. Τσικριτσής είπε ότι πριν από λίγες ημέρες έμαθε ότι το άρθρο του για το χρυσό δίσκο του Μούρντορφ έγινε δεκτό μετά από αξιολόγηση και πρόκειται να δημοσιευτεί στο επόμενο τεύχος του αρχαιολογικού περιοδικού της Κάτω Σαξονίας "Zeitschrift fur niedersachsische Archaologie – Die Kunde" τομ. 67/2016.
«Λόγω των δημοσιεύσεών μας με τον αστροφυσικό Ξενοφώντα Μουσά για την Αρχαιοαστρονομική πληροφορία που έχουμε αναδείξει στον Αιγαιακό πολιτισμό από την 4η χιλ., στις αρχές του 2017 ήλθαν σε επαφή μαζί μου αρκετοί αρχαιολόγοι από την Κεντρική Ευρώπη που ασχολούνται με χρυσούς δίσκους που φέρουν παράξενα χαράγματα και εμπίεστα σημεία στην επιφάνεια τους. Το Μάιο που πέρασε ήλθαν περίπου 35 αρχαιολόγοι που ασχολούνται με ευρήματα της 2ης χιλ. π.Χ και με κάλεσαν στη συνάντησή τους για να τους παρουσιάσω τα τηγανόσχημα ως τα πρώτα ημερολόγια και τη λειτουργία του Μινωικού υπολογιστή του Παλαικάστρου (1800 π.Χ). Έτσι προέκυψε η συνεργασία με το διευθυντή του Μουσείου του Ανόβερου, στην έκθεση του οποίου βρίσκεται ο χρυσός δίσκος του Μούρντορφ. Ο αρχαιολόγος ερευνητής Dr. St. Veil με φακό μέτρησε όλες τις χαράξεις που παρατηρούμε στις ομόκεντρες ζώνες του χρυσού δίσκου και μου απέστειλε το υλικό για μελέτη».
«Το αποτέλεσμα ήταν ότι παρατήρησα πως στο κέντρο ο κύκλος έχει 9 μικρούς εμπίεστους κύκλους που αν αντιστοιχούν σε σεληνιακούς μήνες τότε εφόσον προστεθούν και οι 100 χαράξεις της επομένης κυκλικής ζώνης μας δίνει άθροισμα 365 μέρες, δηλαδή το Ηλιακό ημερολόγιο» είπε.
Όπως εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Τσικριτσής, «οι επόμενες δυο ζώνες αντιστοιχούν σε 584 χαράξεις που ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί στη συνοδική κίνηση του πλανήτη Αφροδίτη, ενώ οι επόμενες ζώνες με τις χαράξεις δίνουν ακριβώς τον αριθμό 399 ημερών, που αντιστοιχούν στη συνοδική κίνηση του Πλανήτη Δία».
Αναφορικά με τα ονόματα των πλανητών που εμφανίζονται στο δίσκο ο κ. Τσικριτσής είπε ότι «τα ονόματα των πλανητών πριν 3500 χρόνια δεν τα γνωρίζουμε αλλά η εμφάνιση σε ευρήματα των συνοδικών τους ημερών δίνει την ταυτότητά τους. Έτσι όταν βλέπουμε σε ένα αρχαίο εύρημα να έχει 584 η 399 χαράξεις και αυτό επαναλαμβάνεται και σε άλλα τότε μπορούμε να πούμε ότι αυτές δεν είναι τυχαίες και οι κατασκευαστές ήθελαν να απεικονίσουν το ημερολόγιο των πλανητών, Αφροδίτης (584) και Δία (399). Δεν μπορεί να έχουμε στο δίσκο του Μούρντορφ τρεις συμπτώσεις ημερολογίων, όπως τις ημέρες 365 το Ηλιακό ημερολόγιο, 584 της Αφροδίτης και 399 του Διός. Συμπερασματικά αναφέρουμε όπως έχουμε μελετήσει με τον κ. Μουσά, στα Κυκλαδικά τηγανόσχημα της 3ης χιλ. π.Χ όπου στην επιφάνειά τους οι πλανήτες εμφανίζονται έχοντας ως ταυτότητα τις ημέρες της συνοδικής τους κίνησης».
«Το ίδιο φαινόμενο εμφανίζεται και στο χρυσό δίσκο του Μούρντορφ, όπου στο εσωτερικό αποτυπώνεται το ηλιακό ημερολόγιο με 365 μέρες. Έτσι ο δημιουργός του δίσκου έβαλε στο κέντρο τον Ήλιο που είναι η πηγή του φωτός και το πιο φωτεινό ουράνιο αντικείμενο» λέει και προσθέτει: «Στις επόμενες τρεις ζώνες ο κατασκευαστής έβαλε τη συνοδική κίνηση του Πλανήτη Αφροδίτη δηλώνοντας το δεύτερο σε φωτεινότητα πλανήτη, και στις 2 τελευταίες ζώνες έβαλε τη συνοδική κίνηση του πλανήτη Δίας που είναι ο επόμενος σε φωτεινότητα».
«Θεωρούμε λοιπόν ότι στο χρυσό δίσκο του Μούρντορφ συνυπάρχουν οι ταυτότητες των τριών πιο φωτεινών ουρανίων σωμάτων Ήλιος, Αφροδίτη και Δίας σε σειρά λαμπρότητας. Τα ουράνια αυτά αντικείμενα της εποχής του Χαλκού εθεωρούντο Θεοί, όπως μας γνωρίζει ο Πλάτωνας στο έργο του Κρατύλος. Έτσι ο δίσκος θα λειτουργούσε ως φυλαχτό αφού απεικονίζονται στην επιφάνειά του οι τρεις βασικοί πλανήτες, όπου ο κάτοχός του μπορούσε να τους επικαλεσθεί για προστασία. Αν συσχετισθούν τα ονόματα των πλανητών με τις μετέπειτα διαχρονικές ιδιότητές τους, γνωρίζουμε ότι, όταν ο Ήλιος απεικονίζεται στον καθαρό χρυσό με κύκλο, σχετίζεται με μια κοσμική δύναμη της ύπαρξης. Ενώ η Αφροδίτη σχετίζεται με την αγάπη, τον έρωτα και την αναπαραγωγή του ανθρώπου, και τέλος ο Δίας ήταν η αρσενική δύναμη που ρύθμιζε τις σχέσεις στις κοινωνίες» επισημαίνει ο κ. Τσικριτσής.
Και καταλήγει λέγοντας: «Συμπερασματικά αποδείξαμε ότι ο δίσκος του Μούρντορφ είναι ένα αυθεντικό ταλισματικό εύρημα με πολλά αστρονομικά στοιχεία μεγάλης ακρίβειας αποτυπωμένα στην επιφάνειά του, που εμφανίζονται μόνο σε ευρήματα της 3ης και 2ης χιλιετίας π.Χ στον Αιγαιακό πολιτισμό».
Χριστούγεννα σήμερα και σύμφωνα με τις ελληνορθόδοξες παραδόσεις μας (που βασίζονται κατά πολύ στις αρχαιοελληνικές δοξασίες μας καθότι ο Ελληνισμός έχει ΣΥΝΕΧΕΙΑ) οι Καλικάντζαροι ανέβηκαν πάνω στην επιφάνεια της Γης για να βασανίσουν τα ανθρώπινα όντα.
Μία δοξασία η οποία έχει τις ρίζες της στον μύθο-θρύλο-παραμύθι ή ιστορία με αληθινή βάση των λεγόμενων εσωγήινων ή αλλιώς κατοίκων της Κούφιας ή Κοίλης Γης.
Η θεωρία της κοίλη-κούφιας γης απασχολεί τον άνθρωπο από την εποχή του Σωκράτη θα λέγαμε όταν ο Πλάτων περιγράφει στην Πολιτεία του υπόγεια χάσματα και ποτάμια και στρατιές ψυχών να ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν σε αυτά.
Ο θεός Άδης ή Λόκι στη νορβηγική μυθολογία ήταν ο θεός του κάτω κόσμου και στην Οδύσσεια αναφέρεται η επίσκεψη του Οδυσσέα στο εσωτερικό της γης από κάποια είσοδο στην παγωμένη χώρα των Κιμμερίων όπου ο Ήλιος δε δύει για 6 μήνες!
Ο μύστης Αριστοφάνης θα περιγράψει το ταξίδι του ήρωα Ηρακλή στον Άδη στην πιο μυστική του θα λέγαμε κωμωδία,τους Βατράχους Ιούλιος Βερν θα περιγράψει την κούφια Γη στο έργο του "ταξίδι στο κέντρο της Γης".Η λαϊκή παράδοση θέλει την κούφια γη κατοικία των καλικάντζαρων,των μαυριδερών τελωνείων που βγαίνουν τα Χριστούγεννα στην επιφάνεια.
Η κοίλη Γη είναι θεωρία, σύμφωνα με την οποία η Γη είναι κούφια-κοίλη και περιέχει στο κέντρο της ένα κενό, το οποίο είναι διαμπερές και συγκοινωνεί με την επιφάνεια από τους δύο πόλους και φιλοξενεί υπόγεια ατμόσφαιρα και θάλασσες, ενώ διαμορφώνει υπόγεια βουνά και ηπείρους που κατοικούνται από μη ανθρώπινα όντα, ο πυρήνας της Γης δεν υπάρχει και ο μανδύας περιορίζεται ανάμεσα στην πάνω και κάτω επιφάνεια.
Πολλοί λαοί στο παρελθόν πίστευαν σε μια κοίλη Γη. Οι αρχαίοι Έλληνες τοποθετούσαν εκεί τον Άδη, το βασίλειο των νεκρών, οι σκανδιναβικοί λαοί τον Σβαρταλφχάιμ, έναν από τους εννέα κόσμους όπου ζούσαν οι Σκοτεινοί Νάνοι, οι αρχαίοι Εβραίοι την Σεχόλ, έμπνευση για τους χριστιανούς και τους μουσουλμάνους για τη μετά θάνατον ζωή, στην οποία οι ψυχές τιμωρούνται ή ανταμείβονται. Οι λεπτομέρειες της «εσωτερικής Γης» αναπτύσσονται κυρίως στη λογοτεχνία της Καμπάλα.
Το 1692 ο Έντμουντ Χάλεϊ έγραψε μια εργασία που δημοσιεύθηκε στο Philosophical Translation of the Royal Society of London. Στην εργασία αυτή ανέπτυσσε την ιδέα της κοίλης Γης, χρησιμοποιώντας επιστημονικές γνώσεις. Υποστήριξε ότι η Γη ήταν μια κούφια σφαίρα που την αποτελούσε ένα κέλυφος πάχους 800 χιλιομέτρων και μέσα της περιείχε άλλα δύο ομόκεντρα κελύφη, καθώς και ένα κεντρικό σφαιρικό πυρήνα. Τα κελύφη αυτά είχαν τις διαμέτρους των πλανητών Αφροδίτη και Άρη ενώ η κεντρική σφαίρα ήταν όση ο Ερμής. Με αυτό τον τρόπο προσπάθησε να δικαιολογήσει τις εσφαλμένες τιμές για τη σχετική πυκνότητα της Γης που είχε υπολογίσει ο Ισαάκ Νεύτωνας στο Principia (1687)
Ο Χάλεϊ υποστήριξε ότι τα κελύφη αυτά χώριζαν ατμόσφαιρες και καθένα από αυτά είχε τους δικούς του μαγνητικούς πόλους. Τα κελύφη αυτά περιστρέφονταν με διαφορετικές γωνιακές ταχύτητες. Με τον τρόπο αυτό προσπαθούσε να εξηγήσει τις ανωμαλίες του γήινου μαγνητικού πεδίου όπως τις κατέγραφαν οι πυξίδες της εποχής. Επιπλέον, υποστήριξε ότι οι εσωτερικές κοίλες σφαίρες τους ήταν κατοικημένες ή κατοικήσιμες και ότι φωτίζονταν από την ίδια ατμόσφαιρά τους, που λόγω της πίεσης ήταν φωτεινή. Επιπρόσθετα, ισχυρίστηκε ότι το βόρειο σέλας προερχόταν από διαρροή μιας τέτοιας φωτεινής ατμόσφαιρας.
Στη δεκαετία του 1920, ο ναύαρχος Richard E. Byrd έκανε τα παγκόσμια πρωτοσέλιδα να «πετάξουν» από πόλο σε πόλο καθώς ήταν ο πρώτος που έφτασε μόνος ως εκεί…
Όμως, φαίνεται πως ο διάσημος εξερευνητής προχώρησε ακόμη περισσότερο, καθώς σύμφωνα με το ημερολόγιό του και πολλούς θεωρητικούς υποστηρικτές της Κούφιας Γης, στις 19 Φεβρουαρίου 1947 πέρασε από άνοιγμα του Βόρειου Πόλους στο εσωτερικό της Γης…
Χωρίς να προλάβει να προχωρήσει περισσότερο (άγνωστο πόσο βαθιά είχε εισχωρήσει) ένας ιπτάμενος δίσκος πήρε τον έλεγχο του αεροπλάνου του, με κάποιο είδος δέσμης, και «αυτοί» τον προσγείωσαν στο κέντρο μίας πόλης, στο εσωτερικό της Γης, όπου του έδωσαν ένα μήνυμα:
«Θεωρούμε τους εαυτούς μας θεματοφύλακες αυτού του πλανήτη» του είπαν, «Εμείς δεν εγκρίνουμε ότι οι άνθρωποι χρησιμοποιούν πυρηνικά όπλα».
Όταν ο ναύαρχος Byrd πήγε στην Ουάσιγκτον, η κυβέρνηση σκέπασε με απόλυτη μυστικότητα το συμβάν.
Από τότε, το ημερολόγιό του στο οποίο αναφέρεται λεπτομερώς σε αυτό το ταξίδι και που δημοσιεύθηκε στη δεκαετία του 1990, υποστηρίζεται πως είναι πλαστό ενώ οι σκεπτικιστές ισχυρίζονται ότι τον Φεβρουάριο του 1947, οπότε και ναύαρχος Byrd είχε δήθεν επισκεφθεί το εσωτερικό της Γης, στην πραγματικότητα βρισκόταν μεταξύ 4.700 ανθρώπων σε ναυτική αποστολή-έρευνα που ονομάστηκε «operation high jump», 12.000 μίλια μακριά, κοντά στο Νότιο πόλο.
Παρακολουθείστε την πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξή του σε εκπομπή της εποχής
Σύμφωνα με τις λαϊκές παραδόσεις οι καλικάντζαροι είναι διάφορα δαιμονικά όντα. Τα όντα αυτά παρουσιάζονται στη γη την Παραμονή των Χριστουγέννων και βασανίζουν τους ανθρώπους όλο το Δωδεκαήμερο μέχρι τα Θεοφάνεια, που αγιάζονται τα νερά. Θεωρούνται δύσμορφοι και λιπόσαρκοι, καθένας με κόκκινα μάτια, αχτένιστα μαλλιά, δόντια άγριου θηρίου, τραγοπόδαρα ή με τέσσερα πόδια σαν πίθηκοι. Οι γιαγιάδες μας παλιά έλεγαν πως είναι αερικά, ξωτικά. . Σύμφωνα με σύγχρονη δοξασία, πρόκειται για «δαιμόνια» που εμφανίζονται κατά το Δωδεκαήμερο (από 25-12 μέχρι και τις 6 Ιανουαρίου). Επειδή από τα Χριστούγεννα μέχρι τα Φώτα ο Χριστός είναι ακόμη αβάφτιστος, είναι και «τα νερά αβάφτιστα». Έτσι βρίσκουν ευκαιρία οι καλικάντζαροι ν’ αλωνίσουν τον κόσμο. . Κάποιοι πιστεύουν πως οι καλικάντζαροι είναι μαυριδεροί, ασχημομούρηδες, ψηλοί και ξερακιανοί. Άλλοι λένε ότι φοράνε σιδεροπάπουτσα. Για άλλους, έχουν κόκκινα μάτια, πόδια τράγου και τριχωτό σώμα. Καθένας τους έχει κι από ένα κουσούρι. Άλλος κουτσός, άλλος στραβός ή μονόφθαλμος, άλλος μονοπόδαρος ή στραβοπόδαρος, άλλοι στραβοχέρηδες, στραβοπρόσωποι, με καμπούρα ή ουρά. . Είναι διχόγνωμα όντα και φιλόνικοι και έτσι δεν μπορούν να κάνουν μέχρι το τέλος μία δουλειά και όλα τα αφήνουν στη μέση. Γι’ αυτό και δεν μπορούν να κάνουν κακό και στους ανθρώπους, παρόλο που αυτή είναι η μεγάλη τους επιθυμία. Όσο, όμως, και αν διαφωνεί ο λαός για το πώς μοιάζουν οι καλικάντζαροι, όλοι συμφωνούν σε ένα πράγμα: στην ατελείωτη βλακεία και κουταμάρα τους. . Καθώς η παράδοση ρίζωνε, οι καλικάντζαροι απέκτησαν και άλλα ονόματα όπως: καλιοντζήδες, καλκάνια, καλιτσάντεροι, καρκάντζαροι, σκαλικαντζέρια, σκαντζάρια, τζόγιες, βερβελούδες, καλλισπούρδοι, καρκαλάτζαροι, καρκατσέλια, καρκαντζόλοι, καψιούρηδες, κολοβελόνηδες, λυκοκάντζαροι, μνημοράτοι, παγανοί, παρωρίτες, πλανητάροι, σιφιώτες, τσιλικρωτά, σταχτοπάτηδες κ.α. . Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους είναι κρυμμένοι κάτω από τη γη και πελεκούν το δέντρο που τους στηρίζει. Όταν φτάσουν στο κρίσιμο σημείο για να μην πλακωθούν από τη γη βγαίνουν στην επιφάνεια και όταν νυχτώσει για να βλάψουν όσους αντικρίζουν. . Στη Βενετία την παραμονή των Χριστουγέννων γεννιόντουσαν οι μάγισσες και οι στρίγγλες. . Στη Γαλλία οι Loup-garous τριγυρνούσαν στους δρόμους τη νύχτα των Χριστουγέννων και έτρωγαν τα σκυλιά. . Την ίδια νύχτα στις σκανδιναβικές δοξασίες έβγαιναν στους δρόμους τα ΤΡΟΛ και άλλα σατανικά πλάσματα και οι άνθρωποι τα εξευμένιζαν με θυσίες. . Στην Ισλανδία πίστευαν ότι κάθε Χριστούγεννα 9 julesveinar κατέβαιναν από τα βουνά για να αρπάξουν παιδιά και να τα οδηγήσουν στις σπηλιές των ξωτικών. . Στη Γερμανία, το δωδεκαήμερο ανέβαινε στη γη ο Άγριος Κυνηγός, η Λυσσασμένη Στρατιά, οι μάγισσες και οι τερατόμορφες γυναίκες που έκλεβαν τα μωρά από την κούνια τους, γι’ αυτό οι άνθρωποι έπρεπε να κλειδώνονται μέσα μετά τη δύση του ήλιου και να μην κάνουν καμιά δουλειά εκείνες τις ημέρες. . Σύμφωνα με διάφορες ελληνικές δοξασίες οι καλικάντζαροι ήταν άνθρωποι με κακιά μοίρα μεταβαλλόμενοι σε δαιμόνια∙ γίνονται δε καλικάντζαροι αυτοί που έχουν γεννηθεί μέσα στο Δωδεκαήμερο εκτός και αν βαπτισθούν αμέσως, ή εκείνοι στους οποίους ο ιερέας δεν ανέγνωσε σωστά τις ευχές του βαπτίσματος, τα τερατώδη βρέφη∙ ή κατά τους Σιφναίους όσοι πέθαναν στο Δωδεκαήμερο ή αυτοκτόνησαν∙ στη Μακεδονία: όσοι δεν έχουν ισχυρό Άγγελο για να τους προστατεύει από τον Σατανά / Ελληνική δοξασία (αρχαίας καταγωγής) «δαιμόνιων» που σύμφωνα με σύγχρονη δοξασία εμφανίζονται κατά το Δωδεκαήμερο (25 Δεκεμβρίου – 6 Ιανουαρίου). Σύμφωνα με τη λαϊκή δοξασία τις μέρες αυτές τα «νερά είναι αβάφτιστα» και οι καλικάντζαροι βγαίνουν από τη γη για να πειράξουν τους ανθρώπους, τώρα που ο Χριστός είναι και εκείνος αβάφτιστος. . Για τη προέλευση αυτών των δαιμόνων υπάρχουν οι ακόλουθες απόψεις: Από την αρχαία Ελληνική Μυθολογία περί των Σατύρων και του Πάνα (Schmidi). Από την αρχαία Ελληνική Μυθολογία περί των Κενταύρων (Mayer, Lawson). Από τη νεώτερη φαντασία των Ελλήνων εξ αφορμής αρχαίων μύθων (Ν. Πολίτης). Εκ των αιγυπτιακών κανθάρων (Boll, που συμφωνεί και ο Κουκουλές). Εκ του δυτικού αετώματος του Παρθενώνα (Σβορώνος/ υποστηρίζοντας ότι οι άνθρωποι είχαν επηρεαστεί από το Δυτικό αέτωμα του Παρθενώνα). Ως δαιμόνια της εστίας του πυρός (Δεινάκης / υποστηρίζει πώς ο μύθος τους προέρχεται από πραγματικά δαιμόνια, τα οποία ήταν της εστίας του πυρός). . Η ιστορία τους αρχίζει, όπως έχει αναφερθεί, από τα αρχαία χρόνια. Οι Αρχαίοι πίστευαν πώς όταν οι νεκροί έβρισκαν την πόρτα του Άδη ανοιχτή, έβγαιναν στον επάνω κόσμο και τριγύριζαν παντού, χωρίς έλεγχο και περιορισμούς. Αργότερα, οι Βυζαντινοί γιόρταζαν το Δωδεκαήμερο με μουσικές, τραγούδια και μασκαρέματα! Οι άνθρωποι έχοντας κρυμμένα τα πρόσωπα τους, έκαναν με πολύ θάρρος και χωρίς ντροπή ό,τι ήθελαν. Οι περισσότεροι από τους ερευνητές, από τα βυζαντινά χρόνια μέχρι και σήμερα, υποστήριξαν ότι οι καλικάντζαροι δεν είναι αληθινά όντα, αλλά προέρχονται από την φαντασία των ανθρώπων.
Συγκεκριμένα, ο Ν.Πολίτης , στην περισπούδαστη πραγματεία του «Οι Καλικάντζαροι», έχει τη γνώμη ότι η συνήθεια να μασκαρεύονται από τα Χριστούγεννα ως τα Φώτα «παρείχε το ενδιαφέρον εις την φαντασίαν του λαού να πλάσει τους Καλικάντζαρους. Ο τρόπος ον ενέπνεον εις τα παιδιά μεν πάντοτε, πολλάκις δε εις τους ενήλικας, προσέδιδε δαιμονιώδη φύσιν εις τους οχληρούς και ταραχώδεις εκείνους πανηγυριστάς των Καλανδών, μέχρις ότου παντελώς συνέχισε και αφομοίωσεν αυτούς προς τα παντοία δείγματα των δεισιδαιμόνων παραστάσεων».
Επιπλέον, ο Μιχαήλ Ψελλός, μεγάλος μάγος των Βυζαντινών χρόνων, σε μικρή μελέτη του για τους καλικάντζαρους έγραψε ότι «ο φόβος και η προκατάληψη των αμόρφωτων ανθρώπων είναι εκείνο που γεννά τις φαντασίες των δαιμονικών».
Καθώς ο χρόνος περνούσε, όλα αυτά μαζί με τους φόβους των ανθρώπων έμεναν στις μνήμες και σιγά σιγά δημιουργήθηκαν αυτά τα μικρά, αλαφροΐσκιωτα πλασματάκια που ονομάσαμε καλικάτζαρους
[Οπως επισημαίνει στο «Βήμα» η Καθηγήτρια κ. Ευγενία Κούκουρα Δομνηνού, οι αντιλήψεις περί καλικάντζαρων και η μεταμφίεση σε ένα είδος φαντασμάτων (χάλοουιν) στις 25 Δεκεμβρίου, όπως συμβαίνει σε πολλές περιοχές της Δύσης, χάνονται στα βάθη των χιλιετιών.
Υπάρχουν, προσθέτει, συγκεκριμένες αναφορές στον Πλούταρχο και στον Κικέρωνα, με τις οποίες φαίνεται ξεκάθαρα ότι οι ψυχές που αποχωρίστηκαν από το σώμα είτε παρίσταναν τους καλούς δαίμονες και ήταν φύλακες των ανθρώπων (lares), είτε τους κακούς και ονομαζόταν Iarvei (δηλαδή έμπουσες ή μορμολύκεια) και κατοικούσαν σύμφωνα με ορισμένες πηγές μεταξύ Σελήνης και Γης και σύμφωνα με άλλες στον Άδη.
Οι αρχαίοι πίστευαν ότι αυτοί οι δαίμονες επισκέπτονταν τρεις φορές τον χρόνο τη Γη:
-στις 24 Αυγούστου,
-στις 5 Οκτωβρίου και
-στις 8 Νοεμβρίου
και τότε ο κόσμος ήταν ανοιχτός (muntus patet).
Εκείνες τις περιόδους διοργανώνονταν ειδικές τελετές και εορτές για τις ψυχές.
Κατά τον Κικέρωνα, ο στρατηγός Δέκιμος Βρούτος, ο οποίος ήταν ο πρώτος που επιτέθηκε στον Άδη, διάβηκε τον ποταμό της λήθης και επέστρεψε ζωντανός, γιόρταζε την εορτή των ψυχών την τελευταία ημέρα του τελευταίου μήνα του χρόνου. Τότε οι άνθρωποι έστρωναν τραπέζια για να ταΐσουν τα καλά πνεύματα και από κει προέρχεται το χάλοουιν (halloween), η γιορτή δηλαδή των χωρών της Δυτικής Ευρώπης στην οποία τα μικρά παιδιά μεταμφιέζονται και επισκέπτονται τα σπίτια της γειτονιάς, όπου τους δίνονται γλυκά και δώρα.
Τα κακά πνεύματα, δηλαδή τους καλικάντζαρους, τους έδιωχναν από το σπίτι με το λιβάνι, που αποτελούσε αλεξιτήριο και χρησιμοποιόταν στους ναούς για τη λατρεία των Θεών.
Από που προέρχεται η ονομασία τους;
Υπάρχουν πολλές απόψεις για την ετυμολογία της λέξης καλικάντζαρος:
• Ως παράγωγο από την Τουρκική γλώσσα, σύμφωνα με τη γνώμη του Schmidt και του Wachsmuth.
• Εκ του «καλός + κάνθαρος» [Καλικάνθαρος] εξέφρασε ο Κοραής (Άπαντα Δ΄), που
συμφωνούν αργότερα ο Boll, ο Κουκουλές ( Έλληνας Βυζαντινολόγος ) και ο Μπούντουρας.
• Εκ του «λύκος + κάνθαρος» παρήγαγε επίσης και ο Πολίτης (Πανδώρα).
• Εκ του «λύκος + άντζαρος» [= ανήρ] παρήγαγε ο Λουκάς (Φιλολογικές επισκέψεις).
• Επίσης εκ του «καλίκιν + τσαγγίον» ή «καλός + τσαγγίον» και της μεγεθυντικής κατάληξης
–άρος (= ο φέρων καλά τσαγγία, υποδήματα, αντί καλίκια) ή ο φέρων καλίκια αντί τσαγγίων όπως παρήγαγε πάλι ο Πολίτης.
• Ο Ν. Πολίτης μας πληροφορεί ακόμα, πως οι άνθρωποι πίστευαν ότι οι Καλικάντζαροι είναι βρικόλακες Ατσιγγάνων. Έτσι εξηγείται και η ονομασία τους. Το πρώτο συνθετικό «Κάλι» είναι ονομασία Ατσιγγάνων. Το δεύτερο συνθετικό είναι ονομασία των Ατσιγγάνων της Αιγύπτου, που ήρθαν στην Ελλάδα τον 14ο αιώνα. Ονομάζονταν«Γαντζάροι». Οι Καλι-Γαντζάροι έγιναν Καλι-Καντζάροι με αφομοίωση, που άλλαξε το Καλίγι σε Καλίκι.
• Εκ του λατινικού «καλιγάτος» “Caligatus” / Οικονόμου.
• Η ετυμολογία του Παντελίδη ( 1955 ) / υποστήριξε εκ του «καλίκιν + άντζα».
• Εκ των ξένων ο Lawson / εκ του «καλός + κένταυρος», ενώ
• ο Δεινάκης υποστηρίζει ότι η ετυμολογία του ονόματος είναι παράγωγο του «καρκάντζι» (καρκάντζαρος) που σημαίνει το ξηρό, κεκαυμένο, o τσουρουφλισμένος.
Καλικάντζαροι στην Ελλάδα
Κάθε περιοχή στην Ελλάδα έχει άλλη γνώμη για τους καλικάντζαρους σχετικά με την εμφάνισή τους, με το ποιος γίνεται και με το τι κάνουν, όμως παντού υπάρχουν ορισμένα κοινά στοιχεία. . Έτσι, στην Αντίσσα της Λέσβου λένε, πως οι Καλικάντζαροι έρχονται την πρώτη μέρα του Δωδεκαήμερου, που είναι τα Χριστούγεννα. Όποιος πεθάνει και πάει στον άλλο κόσμο άψαλτος κι αλιβάνιστος, βρικολακιάζει και γίνεται Καλικάντζαρος. Γι’ αυτούς είναι δαίμονας με ανθρώπινη μορφή, μαύρος, με κόκκινα μάτια σαν τη φωτιά, στραβός και ασχημομούρης, στραβοκάνης με πόδια σαν του τράγου, χέρια αρκουδίσια, κι όλο του το κορμί μαλλιαρό. . Στην Κάρπαθο, οι μανάδες δένουν τη μέση των παιδιών τους, που είναι στις κούνιες, με «βάτους» τις χριστουγεννιάτικες μέρες, για να μην τους κάνουν κακό οι «Κάγοι», οι Καλικάντζαροι, που θα φύγουν απ’ τα σπίτια, όπως πιστεύουν, σαν περάσει η γιορτή του Άϊ-Γιάννη. . Στη Ρόδο, όποιο παιδί γεννηθεί ανήμερα τα Χριστούγεννα, το λένε«Κάο», Καλικάντζαρο. Λέγεται, λοιπόν, ότι οι «Κάηδες» σηκώνονται τη νύχτα απ’ το κρεβάτι τους το πρώτο δεκαήμερο, κι ασυναίσθητα γυρίζουν έξω. Για να μην αγριέψει όμως το παιδί, οι δικοί του φροντίζουν να του κάνουν το «μονομερίτικο» ρούχο. Φωνάζουν, δηλαδή, στο σπίτι τους γυναίκες που να λέγονται Μαρίες και τους δίνουν μία μπάλα μπαμπάκι. Αυτές το κλώθουν, το κάνουν νήμα, το υφαίνουν και ράβουν ένα ρούχο, που θα το φορέσει ο Κάος. Όλη αυτή η δουλειά πρέπει να γίνει μέσα σε μια μέρα, γι’ αυτό και το ρούχο λέγεται «μονομερίτικο». . Στη Θράκη πιστεύουν ότι οι Καλικάντζαροι συνηθίζουν να κατεβαίνουν τη νύχτα από το τζάκι και ν’ αρπάζουν τα λουκάνικα, κι ότι χορεύουν γύρω από τα πηγάδια, όπου, αν πάει κανείς, τον βάζουν με το στανιό, δηλαδή αναγκαστικά, να χορέψει μαζί τους. . Στην Κυνουρία χαράζουν με κάρβουνο σταυρούς στις πόρτες και στα παράθυρα, για να μην μπαίνουν μέσα οι«Λυκοκαντζάροι». . Στην Κύπρο πιστεύουν πως ο Καλικάντζαρος μπορεί να «αιχμαλωτιστεί», φτάνει ο άνθρωπος να τον δέσει από το πόδι με «μόλινο» (λινή κλωστή). Την τελευταία μέρα που θα φύγουν οι «Πλανήταροι» ή «Καραμάνοι», στην Κύπρο οι νοικοκυρές τους περιποιούνται, για να τους εξευμενίσουν. Τους ψήνουν «ξεροτήανα» (λουκουμάδες) με μπόλικο λάδι για να φάνε οι «Πλανήταροι που γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι και χαιρετιούνται που θα φύγουν». Έπειτα τα περιχύνουν με μέλι. Όλη η οικογένεια συγκεντρώνεται, στη συνέχεια, γύρω από το τηγάνι με το ζεστό λάδι που αχνίζει. Πρώτα, όμως, οι Καλικάντζαροι θα γευτούν τα ξεροτήανα, που η νοικοκυρά θα ρίξει στη στέγη του σπιτιού και θα λέει: «Τσιτσί, τσιτσί λουκάνικο, κομμάτι ξεροτήανο, ρίξε στους Καλικάντζαρους, να φάσιν και να φύουσιν». Στην Κύπρο τους φαντάζονται σαν κουβάρια. Καθώς σκύβουν οι άνθρωποι να τους πάρουν, εκείνα αρχίζουν να τρέχουν. Λίγο πιο πέρα αλλάζουν μορφή και γίνονται γαϊδουράκια και γκαμήλες. Όταν ο άνθρωπος ξεγελιέται κι ανεβαίνει στην πλάτη τους, τότε αυτά ψηλώνουν σα βουνό και τον ρίχνουν κάτω. . Στη Λήμνο πιστεύουν πως ο Χριστός είπε στους ανθρώπους να φυλάγονται το Δωδεκαήμερο από τους Καλικάντζαρους. . Στην Κομοτηνή φοβούνται τόσο πολύ τους «Καρκατζέλ», όπως τους αποκαλούν, ώστε τη νύχτα δε σφυρίζουν ποτέ, για να μη μαζευτούν πολλοί μαζί και τους κάνουν κακό. . Στη Χίο, την παραμονή των Χριστουγέννων ο νοικοκύρης του σπιτιού φέρνει ένα μεγάλο ξύλο από τα χωράφια του και το βάζει μέσα στο σπίτι, στη μέση της κάμαρας. Το «χριστόξυλο», όπως το λένε, το ραίνουν καρύδια κι αμύγδαλα, που μαζεύουν τα παιδιά και τα τρώνε. Κατόπιν, η νοικοκυρά παίρνει το κούτσουρο και το βάζει στο τζάκι, όπου θα καίγεται συνέχεια όλο το Δωδεκαήμερο. Οταν περάσει το Δωδεκαήμερο θα μαζέψουν τη στάχτη και θα τη ρίξουν στις τέσσερις γωνιές του σπιτιού, για να προστατεύεται από τα «δαιμόνια», που αυτές τις μέρες ανεβαίνουν απ’ τα βάθη της Γης και πειράζουν τους ανθρώπους. . Σε πολλά χωριά στην Πελοπόννησο, από τη μέρα των Χριστουγέννων ζωγραφίζουν σ’ όλες τις πόρτες και τα παράθυρα του σπιτιού ένα σταυρό με κάρβουνο, για να μην μπουν οι Καλικάντζαροι και για να τους διώξουν. . Τέλος, στα Επτάνησα πιστεύουν ότι τα «Λυκοτσαρδά» ή«Παγανά» είναι αόρατες δυνάμεις που μπορούν να κάνουν χιλιάδες κακά. Είναι τα κακοποιά σύνεργα του σκότους και των ποταμίσιων νερών, που παρουσιάζονται με το πρώτο άστρο των Χριστουγέννων, κι εξαφανίζονται με το αγίασμα των νερών, τα Φώτα. . Με την πάροδο του χρόνου ο λαός έδωσε στους καλικαντζάρους κι άλλα ονόματα, αναλόγως με τις σκανδαλιές που έκαναν και με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους.
Τα ονόματα αυτά είναι, ως επί το πλείστον, λέξεις σύνθετες και αστείες.
Έτσι έχουμε:
•____Τον καλικάντζαρο Μαλαγάνα.
Αυτός θέλει πολύ προσοχή γιατί ξεγελάει τα παιδιά με γλυκόλογα και έτσι καταφέρνει να τους παίρνει τα γλυκά
•____Τον καλικάντζαρο Τρικλοπόδη.
Ο Τρικλοπόδης έχει χταποδίσιο χέρι που το χώνει παντού και σκουντουφλάνε πάνω του οι άνθρωποι . Του αρέσει πολύ να μπερδεύει τις κλωστές από το πλεχτό της γιαγιάς.
•____Τον καλικάντζαρο Πλανήταρο, ο οποίος ονομάστηκε έτσι, γιατί πλανεύει τους ανθρώπους, αφού μπορεί και μεταμορφώνεται σε ζώο ή σε κουβάρι.
•____Τον καλικάντζαρο Μαλαπέρδα. Του Μαλαπέρδα του αρέσει να κατουράει και στα φαγητά την ώρα που μαγειρεύονται . Γι’ αυτό όσες νοικοκυρές τον ξέρουν, φροντίζουν να κλείνουν καλά το καπάκι της κατσαρόλας τους.
•____ Τον καλικάντζαρο Μαγάρα. Αυτός έχει μια κοιλιά σαν τούμπανο και αφήνει βρομερά αέρια πάνω στα φαγητά των ανθρώπων .
• _____Τον καλικάντζαρο Βατρακούκο. Ο Βατρακούκος είναι θεόρατος και το όνομά του το πήρε από την όψη του, η οποία είναι όμοια με βατράχου.
• _____Τον καλικάντζαρο Καταχάνα. Ο Καταχανάς τρώει διαρκώς και τα πάντα . Ρεύεται και βρωμάει απαίσια .
• _____Τον καλικάντζαρο Περίδρομο. Ο οποίος είναι, σαν τον Καταχανά, φαταούλας.
•____Τον καλικάντζαρο Κουλοχέρη. Το όνομα του το πήρε από την εμφάνιση του. Είναι σαραβαλιασμένος , μ’ ένα χέρι κοντό κι ένα μακρύ , κι όλο μπερδεύεται και πέφτει κάτω.
• ____Τον καλικάντζαρο Παρωρίτη. Ο Παρωρίτης έχει μύτη σαν προβοσκίδα και πολύ μαλακή . Εμφανίζεται λίγη ώρα πριν λαλήσει ο πετεινός , αξημέρωτα , κι έχει μανία να παίρνει τις φωνές των ανθρώπων.
•____Τον καλικάντζαρο Γούρλο, ο οποίος πήρε το όνομα του από τα μάτια του, που είναι τεράστια σαν αυγά και πεταμένα έξω. Φυσικά δεν του ξεφεύγει τίποτα!
• ____Τον καλικάντζαρο Κοψομεσίτη. Αυτός είναι κουτσός και καμπούρης, ενώ πιο πολύ απ’ όλους τους άλλους, του αρέσουν οι τηγανίτες με το μέλι .
• ___Τον καλικάντζαρο Στραβολαίμη. Του οποίου το χαρακτηριστικό του είναι ότι στριφογυρνάει διαρκώς σα σβούρα το κεφάλι του.
• ___ Τον καλικάντζαρο Κοψαχείλη. Ο Κοψαχείλης έχει τεράστια δόντια τα οποία κρέμονται έξω από τα χείλη του. Του αρέσει να κοροϊδεύει τους παπάδες και γι’ αυτό φορά συνήθως ένα ψεύτικο καλυμμαύκι .
• ___Τον καλικάντζαρο Κωλοβελόνη. Ο Κωλοβελόνης είναι μακρύς σαν μακαρόνι κι έτσι μπορεί εύκολα να περνάει από τις κλειδαρότρυπες κι από τις τρύπες του κόσκινου . Είναι ιδιαίτερα σβέλτος και γρήγορος στις κινήσεις του. Λένε πως, ίσως, ο Κωλοβελόνης να έχει ουρά που καταλήγει σε βέλος . Λέγεται πώς είναι ο αρχηγός τους.
• ____Τον καλικάντζαρο Μαντρακούκο. Αυτός εκτός από Μαντρακούκος, αποκαλείται αλλιώς και Πρώτος ή Κουτσός και είναι ο αρχικαλικάντζαρος. Την ημέρα κρύβεται στις μάντρες και τη νύχτα βγαίνει και πειράζει τις γυναίκες που περπατούν στο δρόμο . Είναι κοντόχοντρος , τραγοπόδαρος , καραφλός , ασχημομούρης πιο πολύ απ’ τους άλλους και πολύ επικίνδυνος. Κι αυτός λένε πώς είναι αρχηγός τους.
•_____Τον καλικάντζαρο Παγανό. Πάλι κι αυτός αποκαλείται Πρώτος ή Μεγάλος. Η αφεντιά του είναι κουτσός . Η ιστορία λέει ότι τον κούτσανε μια κλωτσιά από το γαϊδούρι της Μάρως , μιας χωριατοπούλας που την κυνηγούσε κάποτε ο Παγανός για να την κάνει γυναίκα του , αλλά αυτή κρύφτηκε στα σακιά με το αλεύρι που είχε φορτωμένα στο γαϊδούρι της και κατάφερε να του ξεφύγει . Ο Παγανός έτρεξε μανιασμένος κοντά στο γαϊδούρι και την έψαχνε . Το ζωντανό τότε τρόμαξε τόσο πολύ που άρχισε να κλωτσάει . Μια τέτοια δυνατή φαίνεται πως έφαγε ο Παγανός και σακατεύτηκε . Ο Παγανός λατρεύει τη στάχτη και γι’ αυτό τρυπώνει από τις καμινάδες . Φοβάται όμως πιο πολύ απ’ όλους τους Καλικάντζαρους τη φωτιά και γι’ αυτό οι νοικοκύρηδες φροντίζουν να μη σβήσει κατά τη διάρκεια του Δωδεκαημέρου . Ρίχνουν μάλιστα και αλάτι που κάνει θόρυβο όταν πέσει στη φωτιά , για να τον τρομάξουν ακόμα περισσότερο.
• ____Τέλος, έχουμε τον καλικάντζαρο Κατσικοπόδαρο, αλλιώς ή Κατσιποδιάρης ή Μέγας Καλικάντζαρος. Η μεγαλειότητά του είναι φαλακρός και κασιδιάρης κι έχει ένα κατσικίσιο ποδάρι . Είναι κακορίζικος , ελεεινός, γρουσούζης και όπου βάλει το κατσικίσιο του ποδάρι φέρνει καταστροφή .
.
kalikatzaroi2
Οι άνθρωποι στα χωριά τρόμαζαν ( και κάποιοι συνεχίζουν ακόμα ) ότι είναι αερικά, ξωτικά. Εν μέρει είχαν δίκιο, αφού οι καλικάντζαροι είναι πράγματι ξωτικά, αλλά όχι αερικά! Ανήκουν στο στοιχείο της Γης και είναι από τα όχι τόσο άκακα . Γι’ αυτό το λόγο τους αποκαλούσαν και δαιμόνια. Λέγεται πώς ζουν όλο το χρόνο κάτω από τη Γη (Κοίλη Γη) όπου και προσπαθούν με οποιοδήποτε τρόπο να κόψουν το δέντρο που τη βαστάει, το οποίο μας θυμίζει το Δέντρο της Ζωής, μιας και κρατάει τη Γη πάνω στην οποία η ζωή ανθίζει. Το συγκεκριμένο δέντρο ονομάζεται Δέντρο της Γης. . το Δέντρο της Ζωής-Islamic Arabic &also Ottoman Calligraphy -Το Δέντρο της Ζωής, που υπάρχει σε όλες σχεδόν τις Κουλτούρες- (Εδώ: από την Ισλαμική Παράδοση, Οθωμανική ή και Αραβική) * Πολλές εικόνες σχετικές με το Δέντρο της Ζωής στο τέλος της ανάρτησης . Βέβαια, αυτή η ιστορία είναι και μια παραλλαγή του μύθου του Άτλαντα (μυθική μορφή που κρατούσε στους ώμους του το θόλο του Ουρανού πάνω από τη Γη), μόνο που εδώ είναι ένα δέντρο που κρατάει τον ουρανό του κόσμου των καλικαντζάρων, η οποία είναι η Γη. Κόβουν και κόβουν μέχρι που η παράδοση τους θέλει να κοντεύουν να το ρίξουν. . Η όλη φαντασία δεν είναι άσχετη από πραγματικές αφετηρίες, όπως η αναγέννηση της φύσης, διάφορα περιστατικά που συμβαίνουν τις ημέρες των γιορτάδων και αποδίδονται στα πνεύματα, ακόμη και από τα φυσικά φαινόμενα και τους θορύβους που τα συνοδεύουν. Σύμφωνα με την περιγραφή του Βελλούδιου, που όντας αξιωματικός στη Ναυτική Αεροπορία – ήταν ο πρώτος που πέταξε στο Αφιόν Καραχισάρ – έστελνε τους άνδρες του να συγκεντρώνουν πληροφορίες για τους Καλικάντζαρους από όλη την Ελλάδα. . Τι κάνουν;
Οι καλικαντζαραίοι τρέφονται κυρίως με τροφή ακάθαρτη όπως σκουλήκια, βατράχια, φίδια, ποντικοί κ.ά. εκτός από το Δωδεκαήμερο που επιλέγουν να φάνε τα γλυκά εδέσματα και το κρέας, τα οποία κλέβουν από τους ανθρώπους ή μέσα από τα σπίτια τους. _________ Όταν ανέβουν στην επιφάνεια το Δωδεκάμερο, κάνουν οτιδήποτε μπορείτε να φανταστείτε! Όντας χιλιάδες, διασκορπίζονται παντού! Όταν νυχτώσει, αρχίζουν να τριγυρίζουν στην εξοχή και στους μύλους, κατεβαίνουν στις κατοικημένες περιοχές μήπως και μπουν στα σπίτια. Αλίμονο σ’ όποιον συναντήσουν νυχτιάτικα! Δεν τον αφήνουν σε χλωρό κλαρί! ____ Εμφανίζονται μπροστά του με διάφορες μορφές και προσπαθούν να τον τρομάξουν ή βλάψουν με όποιο τρόπο μπορούν. Τον τραβολογούν, τον πειράζουν, καβαλικεύουν στους ώμους του, χορεύουν ολόγυρά του κι άλλα πολλά. Μάλιστα, λένε ότι αν σε συναντήσουν στο δρόμο, κάθονται στους ώμους σου και σε ρωτάνε: «Στούππος ή μόλυβος». Αν απαντήσεις στούππος, γίνεται ελαφρύς και κάθεται πάνω σου μέχρι να τον μεταφέρεις σπίτι σου, όπου δεν πειράζει κανέναν και αφήνεται να τον δέσεις με σπαρτόβουρλο, ενώ αν απαντήσεις μόλυβος, ο καλικάντζαρος βαραίνει και μένει πάνω σου μέχρι να σε συντρίψει. _______ Λέγεται, επίσης, ότι ανεβαίνουν στους ώμους των ανθρώπων που συναντούν τη νύκτα και προσπαθούν να τους πνίξουν αν δεν αποκριθούν σωστά σε ότι ερωτηθούν. Κατ΄ άλλους τους παρασύρουν σε χορό που, όμως, τους καλούς χορευτές τους ανταμείβουν ή κατ΄ άλλους παίρνουν τη μιλιά σε όποιον μιλήσει κατά τη συνάντηση μαζί τους. _____ Χορεύουν και τραγουδούν, πάνε στους μύλους όπου πειράζουν τους μυλωνάδες, σκορπάνε το αλεύρι και τους αναγκάζουν να τους φτιάξουν πίτες. Κάποιες φορές είναι ευγνώμονες προς τους σπιτονοικοκύρηδες και τους στέλνουν προϊόντα απ’ τα οποία έχουν μεγάλη έλλειψη. Μανία τους να πειράζουν προπάντων τις κακόμοιρες τις γριές. Κατεβαίνουν στα σπίτια των ανθρώπων από την καπνοδόχο, γι’ αυτό και τα τζάκια είναι αναμμένα όλο το δωδεκαήμερο και έχουν πολύ φωτιά, γιατί τη φοβούνται πολύ. ________ Εκτός από την καπνοδόχο, όμως έχουν την ικανότητα να μπορούν να μπουν από τις κλειδαρότρυπες ή από κάτω από τις πόρτες. Αν καταφέρουν να μπουν, αρχίζουν ν’ ανακατεύουν και να μπερδεύουν ό,τι βρουν μπροστά τους, προσπαθούν να μαγαρίσουν τα φαγητά τους, αρπάζουν ενδύματα, κάνουν ζημιές «βασανίζουν τις ακαμάτρες… γι΄ αυτό τα κορίτσια το 40ήμερο προσπαθούν να φτιάξουν όσο γίνεται πιο πολύ γνέμα» (Σάμος) ή σκορπούν το αλεύρι, τη τέφρα από το τζάκι τη «δωδεκαμερίτικη» ή «καλικαντζαρίσια» ή «τη στάχτη που δεν άκουσε το εν Ιορδάνη» και που θεωρείται ακατάλληλη για οποιαδήποτε χρήση. ___ Επιπλέον, τους αρέσει να πλατσουρίζουν μέσα στα δοχεία που έχουν οι νοικοκυρές το λάδι, στα τηγάνια, στα τσουκάλια, στα πιάτα. Για να τους διώξουν οι νοικοκυρές, λένε ότι τους κυνηγούν με πυρωμένα δαυλιά. Λέγεται, επίσης, πώς όταν ψήνουν οι νοικοκυρές τηγανίτες ή άλλα σκευάσματα στο τηγάνι από αλεύρι, οι καλικάντζαροι ανεβαίνουν στις καπνοδόχους και απλώνουν το χέρι τους ως κάτω στην εστία, γιατί έχουν την δυνατότητα να τεντώνουν τα άκρα τους όσο θέλουν, και ζητούν ή βουτούν ότι υπάρχει στο τηγάνι. _____ Είναι πολύ ευκίνητοι, ανεβαίνουν στα δένδρα, πηδούν από στέγη σε στέγη σπάζοντας κεραμίδια, κάνοντας μεγάλη φασαρία. Και ότι βρουν απλωμένα τα ποδοπατούν! Σε μερικά μέρη λέγεται ότι τους καλικάντζαρους τους συνοδεύει η μάνα τους η «Καλικατζαρού» που τους «ορμηνεύει» τι να πειράξουν. Σε κάποια νησιά λένε οι καλικάντζαροι έρχονται με τις γυναίκες τους ή μόνο οι γυναίκες τους οι «καλικαντζαρίνες»! Και προκειμένου οι νοικοκυραίοι να αποφύγουν ένα τέτοιο συρφετό ρίχνουν στα κεραμίδια κομμάτια από χοιρινό*, το οποίο είναι η αδυναμία τους, ειδικά το παστό του ( το λίπος ), ή λουκάνικα ή ξηροτήγανα! . *Αυτό, γιατί όλη αυτή την περίοδο μέχρι τα Χριστούγεννα οι αγρότες στα χωριά έθρεφαν χοιρινά, των οποίων το κρέας πάστωναν ή έφτιαχναν λουκάνικα ή άλλα καπνιστά εδέσματα, με σκοπό να έχουν κρέας μέχρι το Πάσχα, τουλάχιστον, οπότε και ετοίμαζαν αρνί. __________ Είναι διχόγνωμα όντα και φιλόνικοι, καβγατζήδες, δίγνωμοι, ο ένας λέει ναι, ο άλλος όχι και έτσι δεν μπορούν να κάνουν μέχρι το τέλος μια δουλειά και όλα τα αφήνουν στη μέση. Όταν ξεκινάν να πάνε κάπου, ο ένας τρέχει, ο άλλος στέκει, μαλώνουν στο δρόμο και ποτέ δε φτάνουν εκεί που πάνε, ή φτάνουν παράκαιρα. Λόγω των παραπάνω, πιστεύεται πώς αν και είναι κακοί και πονηροί, δεν μπορούν να βλάψουν τους ανθρώπους, παρόλο που αυτή είναι η μεγάλη τους επιθυμία. _______ Το μόνο που κάνουν είναι να τους πειράζουν, να τους ενοχλούν ή να τους φοβίζουν, μιας και είναι μωροί και ευκολόπιστοι. Γι’ αυτό και οι γυναίκες ακόμα τους περιπαίζουν, τους βρίζουν και τους λένε σταχτοπόδηδες, σταχτιάδες, κατουρλήδες κ.λ.π. Μένουν έξω όλη νύχτα μέχρι και την αυγή. Για να καταλάβουν πότε είναι ώρα να φύγουν, μιας και πρέπει να μην υπάρχει αρκετό φως ακόμα, υπάρχουν τρία λαλήματα πετεινών που προειδοποιούν. — Κατά το πρώτο λάλημα του πετεινού, ο οποίος είναι μαύρος, γιατί είναι ακόμη μεσάνυκτα, δε φεύγουν, κατά το δεύτερο , το οποίο είναι από κόκκινο πετεινό, γιατί αρχίζει να γλυκοχαράζει, ετοιμάζονται και κατά το τρίτο που λαλεί άσπρος πετεινός, γιατί ξημερώνει, αποχωρούν. . Ποιοι γίνονται καλικάντζαροι σύμφωνα με το λαό μας;;
Η προέλευση αυτών των πλασμάτων είναι, σύμφωνα με διάφορες ελληνικές δοξασίες, οι άνθρωποι με κακιά μοίρα μεταβαλλόμενοι σε δαιμόνια∙ γίνονται, δε, καλικάντζαροι αυτοί που έχουν γεννηθεί μέσα στο Δωδεκαήμερο εκτός και αν βαπτισθούν αμέσως, ή εκείνοι στους οποίους ο ιερέας δεν ανέγνωσε σωστά τις ευχές του βαπτίσματος, τα τερατώδη βρέφη, ή κατά τους Σιφναίους όσοι πέθαναν στο Δωδεκαήμερο ή αυτοκτόνησαν. Στη Μακεδονία: όσοι δεν έχουν ισχυρό Άγγελο για να τους προστατεύει από τον Σατανά. ________ Κατ’ άλλους, καλικάντζαροι γίνονται τα παιδιά που γεννιούνται ανήμερα των Χριστουγέννων. Γιατί τότε σημαίνει πως η σύλληψή τους έγινε του Ευαγγελισμού, την ίδια μέρα με τη σύλληψη του Χριστού, πράγμα που για κάθε χριστιανό είναι αμάρτημα βαρύτατο. Για να εμποδίσουν ένα τέτοιο παιδί να γίνει καλικάντζαρος, το δένουν απ’ το χέρι της μητέρας του με μια σκορδοπλεξούδα ή με ψαθόσκοινο. Έτσι δεν μπορεί να φύγει μαζί τους. _______ Ή του καίνε τα νύχια των ποδιών, γιατί καλικάντζαρος χωρίς νύχια δεν γίνεται. Σε κάποιες περιοχές πιστεύουν ότι δεν υπάρχουν καλικατζαρίνες, γι’ αυτό τα κορίτσια που γεννιούνται ανήμερα των Χριστουγέννων, λένε πώς γίνονται στρίγγλες. Στην Αντίσσα της Λέσβου λένε πώς τα παιδιά που γεννιούνται τη μεγάλη βδομάδα των Χριστουγέννων, οπότε γεννιέται κι ο Χριστός, αν δε βαφτιστούν ως τα Φώτα, γίνονται Καλκατζαρέλια, δηλαδή μικροί Καλικάντζαροι. Γι’ αυτό τα βαφτίζουν ανήμερα τα Φώτα, ακόμα και χωρίς παπά. . Και δε φοβούνται πια μη γίνουν Καλικάντζαροι, γιατί βαφτίζονται μέσα στ’ αγιασμένα νερά, που είναι κείνη τη μέρα σαν τ’ άγιο μύρο. Επιπλέον, πιστεύουν ότι καλικάντζαροι γίνονται και οι πεθαμένοι που δεν τους έψαλλε παπάς και δεν θυμιάστηκε, γι’ αυτό και βρικολακιάζουν. Έτσι, πάλι στην ίδια περιοχή, τους βάζουν μαζί από ένα εικόνισμα και δεν βρικολακιάζουν. ___ Μια άλλη άποψη είναι ότι οι καλικάντζαροι δεν υπάρχουν και ότι απλά είναι επινόηση των πρώτων χριστιανών, που είχαν σκοπό, με αυτό τον τρόπο, να προκαλέσουν τη φρίκη και το δέος στους αβάφτιστους και στους αδιάλλακτους. ___ Απόδειξη αυτού είναι ότι οι Καλικάντζαροι εγκαταλείπουν τις στέγες των σπιτιών την παραμονή των Φώτων, που γίνεται ο μικρός αγιασμός. . Με τον καιρό όμως οι Καλικάντζαροι έγιναν στη συνείδηση του λαού «χαριτωμένα δαιμονάκια», που δεν προκαλούν φρίκη. Δεν αφήνουν, όμως, ευκαιρία να μην πειράξουν τους ανθρώπους τις δώδεκα μέρες που κρατά η δράση τους. . Τρόποι αποφυγής
Ο άνθρωπος, όπως για όλα τα κακά, έτσι και γι’ αυτό προσπάθησε να βρει μια λύση. Εφηύρε, λοιπόν, πολλούς τρόπους για να διώξει τους καλικαντζαραίους και είναι οι εξής: • Οι καλικάντζαροι φοβούνται τη φωτιά, επομένως όταν έχουμε αναμμένο το τζάκι, δεν μπαίνουν από την καπνοδόχο. —- • Άλλος ένας τρόπος είναι το κόσκινο, το οποίο τοποθετείται είτε στο τζάκι είτε πίσω από την πόρτα και καθυστερεί τον καλικάντζαρο, διότι εκείνος αρχίζει να μετρά τις τρύπες μέχρι την αυγή, οπότε και αναγκάζεται να φύγει. —– • Ο αγιασμός είναι άλλο ένα αποτρεπτικό μέσο! Οι καλικάντζαροι τον φοβούνται πολύ, γι’ αυτό και φεύγουν στα Φώτα, όπως κι όταν ραντισθεί το μέρος με αγιασμό. —— • Κάτι άλλο που δεν μπορούν να αντέξουν είναι η θέα αναμμένου κεριού από τον Επιτάφιο. —– Το σημείο του Σταυρού στην πόρτα, στα παράθυρα, στις καμινάδες, τους στάβλους και στα αγγεία λαδιού και κρασιού θεωρείται ότι τους διώχνει. —- Επίσης, φοβούνται τα καμμένα ξύλα, δαυλιά και κούτσουρα. —– Η απαγγελία του “Πάτερ ημών” τρεις φορές λένε ότι λειτουργεί και αυτό ως αποτρεπτικό μέσο, αφού το απεχθάνονται. —– • Επιπλεόν, το κάπνισμα με δυσώδεις ουσίες (παλιοτσάρουχου), η εμφανής επίδειξη χοιρινού οστού, τα περίαπτα (χαϊμαλιά, φυλαχτά) πίσω από τη πόρτα, το μαυρομάνικο μαχαίρι (αθαμέ) και το αναμμένο δαυλί τους διώχνουν. —– • Άλλοι τρόποι είναι να κρεμάσουμε το κατωσάγωνο ενός χοίρου στην καπνοδόχο, να κάψουμε αλάτι ή ένα παλιοπάπουτσο στη φωτιά κι ο καπνός κι οι κρότοι απ’ το αλάτι θα τους διώξουν μακριά. —— • Άλλοι δένουν στο χερούλι της πόρτας μια τούφα λινάρι.
Ώσπου να μετρήσει ο καλικάντζαρος τις ίνες του λιναριού, αφού είναι μωρός και ανόητος, έφτασε το ξημέρωμα κι όπου φύγει-φύγει.
—-
• Παλιά, οι νοικοκυραίοι που ζούσαν στα χωριά, σκέπαζαν το χοιρινό, το αγαπημένο τους κρέας, με σπαράγγια. Το σπαράγγι όταν είναι ακόμα φρέσκο, είναι πολύ νόστιμο και τρώγεται, όταν όμως παλιώσει γίνεται πολύ σκληρός αγκαθωτός θάμνος. Έτσι σκέπαζαν με αυτό, εκτός από το χοιρινό και τα λουκάνικα, καθώς επίσης και οτιδήποτε άλλο είχε σαν πρώτη ύλη το χοιρινό, ώστε να μην πλησιάζουν οι καλικάντζαροι.
———
Ένα ακόμα όπλο εναντίων των καλικαντζάρων είναι το λιβάνι. Το σιχαίνονται και γι’ αυτό οι νοικοκυρές θυμιατίζουν το σπίτι κάθε απόγευμα και αφήνουν το θυμιατήρι να λιβανίζει δίπλα στο τζάκι καθ΄ όλη τη διάρκεια του Δωδεκαημέρου.
——-
• Τέλος, υπάρχουν και φυτά που διώχνουν τους καλικάντζαρους και ταυτόχρονα φέρνουν καλή τύχη για τον καινούργιο χρόνο. Ένα τέτοιο φυτό, που βάζουμε ακόμα και σήμερα στα σπίτια μας, τέτοιες μέρες, είναι η κρεμμύδα.
Η Χρυσοβασιλίτσα, όπως αλλιώς τη λένε, ακόμα και ξεχασμένη σε κάποια γωνιά του σπιτιού, βγάζει φύλλα τέτοια εποχή, και ξαναρχίζει τον κύκλο της ζωής της.
Σαν το φως που ξαναγεννιέται στο χειμερινό ηλιοστάσιο, μας εύχεται καλές γιορτές και υγεία για την καινούργια χρονιά.
