Αυτή η σύνθετη εικόνα δείχνει υποψία ύπαρξης πίδακα υδρατμών. λίγο αριστερά από τον νότιο πόλο της Ευρώπης (Credit: NASA/ESA/W. SPARKS (STSCI)/USGS)
Αυτή τη φορά, το Hubble διέκρινε πίδακες υδρατμών παρατηρώντας τη σιλουέτα της Ευρώπης με φόντο τον φωτεινό Δία. Η επιβεβαίωση της ανακάλυψης, η οποία θα δημοσιευτεί την επόμενη εβδομάδα στην επιθεώρηση Astrophysical Journal, ανοίγει το δρόμο για μια αποστολή που σκοπεύει να εκτοξεύσει η NASA τη δεκαετία του 2020. Δεδομένου όμως ότι ο Δίας λούζει την Ευρώπη με ακραία επίπεδα ακτινοβολίας, το σκάφος δεν θα μπορέσει καν να τεθεί σε τροχιά, αλλά απλώς θα περάσει από την Ευρώπη και άλλους δορυφόρους στο σύστημα του Δία.
Οι πίδακες αυξάνονται μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια και στη συνέχεια μειώνονται
Η φασματική ανάλυση των υδρατμών θα επέτρεπε την ανίχνευση οργανικών ουσιών που μπορεί να σχετίζονται με την ύπαρξη ζωής, είπαν οι ερευνητές. Ωστόσο η άμεση ανακάλυψη μικροοργανισμών στο απώτερο μέλλον θα απαιτούσε έναν πραγματικό τεχνικό άθλο, αφού η αποστολή θα έπρεπε να επιβιώσει στην επιφάνεια του φεγγαριού, να διαπεράσει δεκάδες ή εκατοντάδες χιλιόμετρα πάγου και να συλλέξει μετρήσεις στα σκοτεινά νερά.
Σε γενικές γραμμές, οι αστροβιολόγοι πιστεύουν ότι η εμφάνιση ζωής απαιτεί τρία βασικά συστατικά, τα οποία η Ευρώπη δείχνει να προσφέρει σε αφθονία, παρόλο που είναι λίγο μικρότερη από τη Σελήνη. Το πρώτο συστατικό είναι βέβαια το υγρό νερό, του οποίου η παρουσία δείχνει να επιβεβαιώθηκε. Το δεύτερο είναι τα χημικά συστατικά της ζωής, μόρια που μπορούν να προκύψουν από αυθόρμητες χημικές αντιδράσεις και να κυκλοφορούν στον ωκεανό.
Το τρίτο βασικό συστατικό είναι η ενέργεια. Στη Γη, το μεγαλύτερο μέρος των ζωντανών οργανισμών βασίζονται άμεσα ή έμμεσα στο ηλιακό φως, το οποίο τροφοδοτεί τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης στη βάση της τροφικής αλυσίδας.
Ο ωκεανός της Ευρώπης παραμένει στο σκοτάδι για εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει διαθέσιμη ενέργεια: ο λόγος για τον οποίο το νερό μπορεί να παραμένει σε υγρή κατάσταση είναι οι παλιρροϊκές δυνάμεις που ασκεί το πανίσχυρο βαρυτικό πεδίο του Δία. Η βαρυτική έλξη περιοδικά τεντώνει και συμπιέζει το δορυφόρο, κάτι που απελευθερώνει μεγάλες ποσότητες θερμότητας λόγω τριβής.
Η ενέργεια αυτή θα μπορούσε θεωρητικά να τροφοδοτεί ολόκληρα οικοσυστήματα στο απόλυτο σκοτάδι, όπως συμβαίνει με τα οικοσυστήματα που αναπτύσσονται σε υδροθερμικά φρεάτια των γήινων ωκεανών. Οργανισμοί που δεν εξαρτώνται από τον ήλιο επιβιώνουν εδώ και εκατομμύρια χρόνια και σε λίμνες υγρού νερού που κρύβονται κάτω από το κάλυμμα πάγου της Ανταρκτικής, όπως η περίφημη λίμνη Βοστόκ. Ρώσοι ερευνητές άνοιξαν γεώτρηση μέχρι τη λίμνη Βοστόκ το 2012, και τα ευρήματά τους θα μπορούσαν να δώσουν μια εικόνα για τα μικρόβια που ίσως ζουν στην Ευρώπη.
Ακόμα όμως κι αν η Ευρώπη αποδειχθεί απόλυτα στείρα, η αναζήτηση εξωγήινων μικροβίων μπορεί να στραφεί αλλού: Πίδακες υδρατμών που κατά πάσα πιθανότητα πηγάζουν από έναν υπόγειο ωκεανό έχουν παρατηρηθεί και στον Εγκέλαδο, δορυφόρο του Κρόνου που επίσης καλύπτεται από πάγο. Το Hubble έχει επίσης εντοπίσει ενδείξεις ενός υπόγειου ωκεανού στον Γανυμήδη, έναν άλλο μεγάλο δορυφόρο του Δία. Αν ο ωκεανός αυτός υπάρχει, περιέχει περισσότερο αλμυρό νερό από ό,τι όλοι μαζί οι ωκεανοί της Γης.
Τόσο η NASA όσο και η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA) έχει μελλοντικές αποστολές στο στάδιο του σχεδιασμού, που θα επισκεφθούν την Ευρώπη και θα κάνουν επανειλημμένες κοντινές πτήσεις.
Ο Curt Niebur, ο οποίος εργάζεται στην αμερικανικό σχέδιο, δήλωσε ότι το διαστημικό σκάφος θα έχει μέσα τα οποία θα μπορούσαν "δυναμικά να ερευνήσουν" κάθε πίδακα, αλλά τόνισε επίσης ότι η απόκτηση πειστικής απόδειξης ότι μικρόβια ζούν στην Ευρώπη δεν θα είναι καθόλου εύκολη.
"Η αποστολή κοντινών πτήσεων στην Ευρώπη, η οποία θα ξεκινήσει στη δεκαετία του 2020, δεν θα είναι μια αποστολή εύρεσης ζωής ", εξήγησε. "Η αποστολή αυτή επικεντρώνεται στην αξιολόγηση της κατοικησιμότητας του φεγγαριού.
"Και το κάνουμε με τον τρόπο αυτό για έναν πολύ απλό λόγο: ξέρουμε πώς να μετρήσουμε την κατοικησιμότητα. Έχουμε μεγάλη εμπειρία σε αυτό, Έχουμε πολλά μέσα που είναι πολύ ισχυρά και καλά για την εύρεση ζωής, δεν έχουμε τόσο πολύ την εμπειρία. Και στην πραγματικότητα έχουμε μια συνεχή και έντονη συζήτηση στην επιστημονική κοινότητα ως προς τον καλύτερο τρόπο για τον εντοπισμό ζωής σε μια αποστολή όπως αυτή. "
Αυτό που δεν ήταν υπό αμφισβήτηση, δήλωσε ο Paul Hertz, ο διευθυντής της αστροφυσικής στη Nasa, ήταν το προφίλ της Ευρώπης, ως βασικός στόχος για την αναζήτηση εξωγήινης ζωής.
"Στη Γη, η ζωή βρίσκεται οπουδήποτε, υπάρχει ενέργεια, νερό και θρεπτικά συστατικά. έτσι έχουμε ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε κάθε τόπο που μπορεί να κατέχει τα χαρακτηριστικά αυτά. Μια μελέτη, σχετικά με τις τελευταίες παρατηρήσεις του Hubble πρόκειται να δημοσιευτεί σύντομα στο Astrophysical Journal.
thecuriosityofcat
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου