Σύμφωνα με μια μελέτη με επικεφαλής τον ερευνητή William Dunn, του University College του Λονδίνου ο ηλιακός άνεμος προκαλεί έντονες εκρήξεις ακτίνων-Χ πάνω από τις πολικές περιοχές του Δία, τον μεγαλύτερο πλανήτη του Ηλιακού Συστήματος.
Το Σέλας προκαλείται από φορτισμένα σωματίδια που χτυπούν την ατμόσφαιρα ενός πλανήτη με μεγάλη ταχύτητα, ορατό ως βόρειο σέλας ή aurora australis (Northern or Southern Lights) στη Γη.
Ο Δίας έχει επίσης σέλας αλλά αυτό είναι αόρατο με γυμνό μάτι, επειδή βρίσκεται στα τμήματα uv και ακτίνες Χ του φάσματος.
Τώρα, χρησιμοποιώντας δεδομένα από τρεις δορυφόρους μετρώντας το περιβάλλον του Δία, ο Dunn και οι συνεργάτες του από την Ιαπωνία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία ανακάλυψε τι προκαλεί αυτό το Σέλας,.
Η ομάδα ανακάλυψε ότι η απαραίτητη επιτάχυνση των ακτίνων Χ του Σέλας του Δία ενεργοποιείται από τον ηλιακό άνεμο.
Το σέλας στον Δία, καλύπτει μια επιφάνεια μεγαλύτερη από την έκταση όλης της Γης. Κι όταν ο Ήλιος ξεσπά σε καταιγίδες, το σέλας γίνεται εκατομμύρια φορές πιο ισχυρό από ό,τι στη Γη, τόσο ισχυρό που λάμπει στο φάσμα των ακτίνων Χ.
Διεθνής ομάδα ερευνητών χρησιμοποίησε το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra για να παρατηρήσει την αντίδραση του Δία σε μια ηλιακή καταιγίδα που ξέσπασε τον Οκτώβριο του 2011.
Ο Ήλιος εκπέμπει ένα συνεχές ρεύμα φορτισμένων σωματιδίων που ονομάζεται ηλιακός άνεμος. Όταν ξεσπούν εκρήξεις στην επιφάνεια του Ήλιου, ο άνεμος γίνεται πολύ ισχυρότερος.
Καθώς τα σωματίδια των ηλιακών καταιγίδων ταξιδεύουν στο Διάστημα συναντούν τα μαγνητικά πεδία που περιβάλλουν πλανήτες όπως η Γη και ο Δίας. Τα φορτισμένα σωματίδια του ηλιακού ανέμου εκτρέπονται από το μαγνητικό πεδίο και κατευθύνονται προς τον βόρειο και το νότιο πόλο. Εκεί, τα σωματίδια συγκρούονται με άτομα της ατμόσφαιρας και εκπέμπουν τις χαρακτηριστικές λάμψεις του σέλαος.
Στη διάρκεια της ηλιακής καταιγίδας του 2011, αναφέρουν οι ερευνητές, το βόρειο σέλας του Δία γίνεται οκτώ φορές λαμπρότερο. Την ίδια στιγμή, ο ισχυρός ηλιακός άνεμος συμπιέζει τη λεγόμενη μαγνητόσφαιρα του Δία, την περιοχή που ελέγχεται από το μαγνητικό πεδίο του Δία και θεωρείται μάλιστα η μεγαλύτερη δομή του Ηλιακού Συστήματος. Στη διάρκεια της καταιγίδας, το όριο της μαγνητόσφαιρας πλησιάζει τον Δία κατά δύο εκατομμύρια χιλιόμετρα.
«Υπάρχει μια συνεχής μάχη ανάμεσα στον ηλιακό άνεμο και τη μαγνητόσφαιρα του Δία» λέει ο William Dunn, στην επιθεώρηση «Journal of Geophysical Research: Space Physics».
«Αυτό που θέλουμε είναι να κατανοήσουμε αυτήν την αλληλεπίδραση και τα αποτελέσματά της στον πλανήτη. Μελετώντας το πώς μεταβάλλεται το σέλας μπορούμε να μάθουμε περισσότερα για αυτήν την περιοχή του Διαστήματος που ελέγχεται από το μαγνητικό πεδίο του Ήλιου. Αυτό είναι σημαντικό για την κατανόηση των αναρίθμητων μαγνητικών αντικειμένων στον Γαλαξία μας» εξηγεί.
Περισσότερα στοιχεία για το μηχανισμό της εκπομπής ακτίνων Χ από το σέλας αναμένονται από την αμερικανική αποστολή Juno, η οποία θα φτάσει στον Δία φέτος το καλοκαίρι και θα μελετήσει μεταξύ άλλων τη μαγνητόσφαιρα και το σέλας.
Αυτό ίσως βοηθήσει τους πλανητολόγους να κατανοήσουν το πώς σχηματίστηκε ο Δίας και η ίδια η Γη.
«Συγκρίνοντας νέα ευρήματα από τον Δία με αυτά που είναι ήδη γνωστά για τη Γη, αυτό θα μας βοηθήσει να εξηγήσουμε πώς ο διαστημικός καιρός οδηγείται από τον ηλιακό άνεμο αλληλεπιδρώντας με την μαγνητόσφαιρα της Γης,» είπε η συν-συγγραφέας της μελέτης, καθηγήτρια Graziella Branduardi-Raymont, επίσης, από το University College του Λονδίνου.
«Νέες ιδέες για το πώς η ατμόσφαιρα του Δία επηρεάζεται από τον Ήλιο θα μας βοηθήσει να χαρακτηρίσουμε τις ατμόσφαιρες των εξωπλανητών, δίνοντάς μας ενδείξεις για το αν ένας πλανήτης είναι πιθανό να στηρίξει τη ζωή όπως την ξέρουμε.»
Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στο περιοδικό Journal of Geophysical Research.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου