Το άγχος είναι σήμερα ένα διεθνές πρόβλημα και οι διαταραχές που προκύπτουν από αυτές έχουν μια πολύ υψηλή συχνότητα.
Το άγχος δεν είναι μια ασθένεια αλλά ένα σύμπτωμα συμπεριφοράς ως απάντηση σε μια κατάσταση συναγερμού και έντασης. Οι βασικές αιτίες μπορεί να είναι προβλήματα διαφορετικής φύσης: εργασιακά, κοινωνικά, συναισθηματικές διαταραχές κτλ.
Η συμπτωματολογία περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα κλινικής εμφάνισης όπως γενικευμένη μυϊκή ένταση, αίσθημα σφιξίματος στο επιγάστριο, ταχυκαρδία, αίσθημα παλμών, σφίξιμο στο στήθος, αϋπνία με μια δυσάρεστη συνειδητοποίηση όλων αυτών των αισθήσεων.
Ο τελικός σκοπός αυτής της ενεργοποίηση του συστήματος του στρες είναι η άμεση βελτίωση της προσαρμογή της ομοιόστασης και η αύξηση των πιθανοτήτων για επιβίωση.
Σύμφωνα με τον καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γεώργιος Χρούσο(Σύμφωνα με το Institute of Scientific Information (ISI), είναι ένας από τους πιο υψηλά αναφερόμενους επιστήμονες στον κόσμο (ISI highly cited), όχι μόνο στην Κλινική Ιατρική, αλλά και στη Βιολογία και Βιοχημεία, και ο υψηλότερα αναφερόμενος κλινικός παιδίατρος και ενδοκρινολόγος, παγκοσμίως. Είναι, επίσης, ο μοναδικός Έλληνας ιατρός-επιστήμων που συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο των ISI highly cited στην Κλινική Ιατρική, που εμπεριέχει τους 200 πλέον αναφερόμενους ιατρούς-επιστήμονες στον κόσμο! Εχει συγγράψει περισσότερες από 1.100 επιστημονικές εργασίες και έχει ξεπεράσει τις 57.000 βιβλιογραφικές αναφορές (citations), αριθµό ρεκόρ για τα ελληνικά δεδομένα), περισσότερο από το 50%
της νοσηρότητας στον σύγχρονο κόσμο οφείλεται στο έντονο και επίμονο στρες που βιώνουμε στο πλαίσιο του κοινωνικοοικονοµικού περιβάλλοντος.
Ο όρος «στρες» έχει εισαχθεί στη δυτική ιατρική από τον W.Cannon δίνοντας την έννοια του ερεθίσματος, της αντίδρασης και συναγερμού και στη συνέχεια, την έννοια μιας κατάστασης έκτακτης ανάγκης.
Ο H. Selyeτο 1936, εισήγαγε για πρώτη φορά τον όρο stress και το ορίζει ως <<μη-ειδική απόκριση του οργανισμού σε κάθε ερέθισμα πραγµατικής ή φανταστικής που υποβάλλεται σε αυτόν>>
Ως εκ τούτου, το άγχος αν και δεν είναι από μόνο του μία παθολογική κατάσταση, μπορεί σε καταστάσεις υπερβολής να γίνει γόνιμο έδαφος για την ανάπτυξη ενός μεγάλου αριθμού ασθενειών. Το σύστημα του στρες παίζει κεντρικό παρθενογενετικό ή επιβαρυντικό ρόλο σε όλες τις σύγχρονες παθήσεις, όπως στην παχυσαρκία και στο μεταβολικό σύνδρομο, την αρτηριακή υπέρταση, τις αλλεργικές και αυτοάνοσες φλεγμονώδεις παθήσεις, στα χρόνια σύνδρομα πόνου και κόπωσης, καθώς και στις καταστάσεις άγχους και κατάθλιψης.
Στο πρώτο στάδιο του άγχους ''eustress'' εάν το σύστημα του στρες ανταποκριθεί στην πίεση όταν υπάρχει κίνδυνος, μέσω πολύπλοκων ορμονικών και βιοχημικών μεταβολών ο εαυτός μας, οργανώνεται αμυντικά αυξάνοντας την ζωτικότητα και την δύναμη αντίστασης του και αυτές οι θετικές μεταβολές μας βοηθούν να ζούμε φυσιολογικά και να ανταποκρινόμαστε στην βίαιη –λόγω κρίσης- αναπροσαρμογή της καθημερινότητα μας: ''προσαρµοστική απόκριση''.
Εάν όμως το σφυροκόπημα της συνεχιζόμενης έντασης συνεχίζεται, ''παθολογικό στρες'',
η δυναμική ισορροπία της ομοιόστασης καταρρέει, με την σταδιακή κατάργηση της άμυνας, με αποτέλεσμα κατάρρευση και αδυναμία προσαρμογής περαιτέρω σε νέες συνθήκες με αποτέλεσμα την εμφάνιση της ασθένειας. Για παράδειγμα, η κρίση των αρχών της δεκαετίας του '90 στη Ρωσία είχε ως αποτέλεσμα την πρωτοφανή πτώση του προσδόκιμου ζωής περίπου κατά τρία χρόνια, η οποία αποδόθηκε στην αύξηση της θνησιμότητας από καρδιαγγειακές παθήσεις.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΓΧΟΥΣ
- υποκείµενο αίσθηµα έντασης και εκνευρισµού,
- υπερβολική ανησυχία,
- ευερεθιστικότητα,
- νευρικότητα,
- δυσκολία στη συγκέντρωση,
- διαταραχές ύπνου,
- αίσθηµα πνιγµονής, δύσπνοιας, υπεραερισµός,
- τρόµος, µυϊκές συσπάσεις, αίσθηµα αστάθειας,
- ζάλη,
- κόπωση,
- πόνος στο στήθος,
- 24-υπερδραστηριότητα του αυτόνοµου: εφίδρωση, εξάψεις- ωχρότητα, ταχυκαρδία, αίσθηµα παλµών, ψυχρότητα άκρων χειρών, διάρροια, ξηροστοµία, συχνοουρία, ραχιαλγία, κεφαλαλγία,
- συµπτώµατα υπερδιέγερση: έντονη αντίδραση ξαφνιάσµατος και αυξηµένη εγρήγορση,
- κάποια γνωστική δυσλειτουργία: έλλειψη προσοχής και προβλήµατα συγκέντρωσης,
- δυσκαταποσία,
- ελάττωση της libido,
- Ανακάτεµα και «σφίξιµο» στο στοµάχι.
Πολλά από αυτά τα συµπτώµατα µπορεί να εµφανιστούν κι από άλλες αιτίες, πέρα από το άγχος (Hollonder – Kaplan and Sadock’s, 1996).
Μηχανισμοί δράσης του άγχους και κατάρρευσης της δυναμικής ισορροπίας του.
Για την επαναφορά της οµοιόστασης, ενεργοποιούνται ορµόνες, όπως η αδρεναλίνη, η νοραδρεναλίνη, η κορτιζόλη και η ιντερλευκίνη-6. Όταν όμως επέλθει δυσοµοιόσταση, οι ορµόνες αυτές προκαλούν ζηµιά στον οργανισµό: διαταράσσουν τη φυσιολογία των κυττάρων και τη μεταβολική δραστηριότητά τους και ενεργοποιούν τις οξειδωτικές τους λειτουργίες.
Όλες αυτές οι μεταβολές έχουν ως αποτέλεσμα:
- προβλήματα στον ύπνο,
- επιτάχυνση της γήρανσης (το δέρμα εμφανίζεται πιο γερασμένο διότι καταστρέφεται το κολλαγόνο και αποδομείται ο μυϊκός ιστός επειδή τα αμινοξέα μετατρέπονται σε γλυκόζη ενώ ταυτόχρονα εμποδίζειται η ανάπτυξη νέου μυϊκού ιστού μέσω της πρωτεϊνοσύνθεσης),
- προκαλούν παχυσαρκία (η κορτιζόλη αυξάνει την όρεξη και το λίπος έχει την τάση να συγκεντρώνεται στον αυχένα και τον κορμό),
- μεταβολικά προβλήματα (η κορτιζόλη είναι διαβητογόνος ορμόνη διότι με τον καιρό, όταν βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα, αποδυναμώνει τη διαχείριση της γλυκόζης και καθιστά αδύνατη την αντίδραση του σώματος στην ινσουλίνη. Προκαλεί δηλαδή αντίσταση στην ινσουλίνη, μια κατάσταση που μπορεί να εξελιχθεί σε διαβήτη τύπου 2),
- οστεοπόρωση,
- προάγουν την αθηροσκλήρωση,
- προάγουν την καρδιαγγειακή νόσο,
- διαταράσσουν την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος (μειώνοντας κυρίως τα λεμφοκύτταρα),
- αυξάνουν τις πιθανότητες λοίμωξης,
- αυξάνουν τις πιθανότητες καρκινογένεσης στον οργανισμό,
- μειώνεται η δράση της βιταμίνης D (στεροειδής ορμόνη),
- ψυχικές διαταραχές (παρατηρούνται σε υπερέκκριση κορτιζόλης).
Η υπερ- ή υπο-απόκριση του συστήματος του στρες επηρεάζει την ανάπτυξη και συντελεί σε πολλά χρόνια συµπεριφορικά, ενδοκρινικά, µεταβολικά, αλλεργικά και αυτοάνοσα νοσήµατα,
Η προγεννητική περίοδος, η βρεφική ηλικία, η παιδική ηλικία και η εφηβεία αποτελούν σηµαντικά στάδια της ζωής, τα οποία χαρακτηρίζονται από µεγάλη πλαστικότητα και, ως εκ τούτου, από µεγαλύτερη ευαλωτότητα στα στρεσογόνα ερεθίσµατα. Κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων, οι διαµεσολαβητές της οµοιόστασης επιδρούν ακόµα και στο γονιδίωµα µας και προκαλούν χηµικές αλλαγές στο DNA και τη χρωµατίνη των κυττάρων µας. Στη σύγχρονη κινεζική "άγχος" λέγεται Jinzhan που σημαίνει σκληρή και τεταμένη χορδή. Όταν τα προβλήματα είναι πέρα από την ικανότητα ανταπόκρισης του άτομου, η χορδή τεντώνεται πάρα πολύ και χάνει την ελαστικότητά της με αποτέλεσμα να χάνεται η δυνατότητα της κίνησης.
Σύμφωνα με την Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική (MTC), κάθε άνθρωπος μπορεί να βρεθεί κάτω από επτά συναισθηματικές καταστάσεις που φυσικά είναι στρεσογόνες καταστάσεις: την ευτυχία, τον πανικό, τον θυμό, την ανησυχία, τη μοναξιά, τον πόνο και το φόβο. Υπό κανονικές συνθήκες, αυτές οι φυσιολογικές συναισθηματικές καταστάσεις δεν προκαλούν ασθένεια σε βραχυπρόθεσμη παρουσία. Ωστόσο, εάν μακροπρόθεσμα υφίστανται σε θετική ή αρνητική υπερβολή μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο το Qi (ζωτική ενέργεια) κινείται στο σώμα, προκαλώντας σωματικές παθήσεις.
Έτσι, σύμφωνα με την κινέζικη ιατρική, το πραγματικό κλειδί του ευ ζην είναι η ικανότητα να είμαστε σε θέση να διατηρήσουμε την ισορροπία ανάμεσα σε αυτές τις συναισθηματικές καταστάσεις. Η υπερβολή των συναισθημάτων μπορούν βλάψουν τα εσωτερικά όργανα, και να εμφανιστούν ασθένειες.
Ο βελονισμός είναι εξ ίσου αποτελεσματικός με την γνωσιακή – συμπεριφορική θεραπεία, την οποία χρησιμοποιούν συχνά οι ψυχολόγοι για την αντιμετώπιση του άγχους και προτιμάται από ένα πληθυσμό ατόμων που έχουν την τάση να είναι ανθεκτικά στην συμβατική ιατρική. (Errington-Evans, 2011).
Μία άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επίσημο περιοδικό της Ενδοκρινολογίας στις ΗΠΑ: Journal of Endocrinology αποκαλύπτει ότι οι ορμόνες του στρες μειώνονται μετά από ηλεκτροβελονισμό (Eshkevari, Permaul and Mulroney, 2013)
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου